Karajiebiesche ekoprovinsje
De Karajiebiesche ekoprovinsje (in 't Iengels : Caribbean bioregion) is e biogeogroafiesch gebied uut 't Neotropis, da d' eilandn van de Karajiebiesche Zêe bevat, en die e fauna en flora êt die verschilt van dedie van d' ekoprovinsjes uut de beurt. De Karajiebiesche ekoprovinsje lik of da ze beschreevn is deur de Weirld Nateur-Stichtienge (WWF), bevat de Grôote Antieln (Kuba, Hispaniola, Puerto Rico, en Jamaica, de Klêene Antieln, de Bahamas en d' Eilandn Turks en Caicos, en Aruba, Bonaire, en Curaçao. Buutngeslootn zyn Trinidad en Tobago; die eilandn liggn ip 't kontienentoal plat en zyn iestôoriesch dêel van 't Zuud-Amerikoans vasteland.
't Klimoat van de Karajiebn is troopiesch, en schommelt van nat no poerdrooge. Geologie en topografie schommln ook, mê grotr bergachtige eilandn van kontienentoale rotse, vulkoaniesche eilandn, en lêeg-liggnde koroal- en koakstêen-eilandn. D' ekoprovinsje sluut verschillnde bioomn in : troopiesche natte busschn, troopiesch droogbus, troopiesche pynboom-busschn, oovrstroomde graslandn en savann, drooge struuklandn, en mangroovn.
De typische fauna, flora en schimmelflora van de Karajiebiesche ekoprovinsje wierd gevormd binst lange tydn van fyziesche schiddienge van de nabeurige kontienentn, woadeure da bêestn, plantn en schimmls undre oentwikkln in ofzoendrienge. Andre bêestn, schimmls en plantn kwoamn an deur verspreidienge langs d' oceoane of deur te spriengn van eiland nor eiland vanuut Nôord- of Zuud-Amerika.
Drie zoogbêestnfamieljes zyn endeemiesch in d' ekoprovinsje ; de Solenodontidae bevattn twêe sôortn Solenodon (glykn e bitje ip spitsmuuzn), êen sôorte in Kuba, den andrn in Hispaniola. Foosieln bewyzn da de famielje lange geleen wydverspreid was in Nôord-Amerika. De famielje Nesophontidae, omvatn n' ienkl geslacht, Nesophontes, die uusdn in Cuba, Hispaniola, Puerto Rico en de Koajman-eilandn. Alle leedn van de famielje zoen nu uutgestorvn zyn. De Capromyidae, telln 'n antal sôortn, oofzoaklik uut de Grôote Antieln. Veele Andre knoagbêestn uut de Karajiebn zyn ook beperkt toe die streeke.
E bitje voddr kykn[bewerkn | brontekst bewerken]
- (en) Dinerstein, Eric; David Olson; Douglas J. Graham; et al. 1995 : A Conservation Assessment of the Terrestrial Ecoregions of Latin America and the Caribbean, World Bank, Washington DC.
- (en) Iturralde-Vinent, M.A., and R.D.E. MacPhee 1999 : Paleogeography of the Caribbean region: Implications for Cenozoic biogeography, Bulletin of the American Museum of Natural History, 238:1-95.
- (en) MacPhee, R.D.E., Ronald Singer, Michael Diamond 2000 : LateCenozoic Land Mammals from Grenada, Lesser Antilles Island-Arc, American Museum Novitates, number 3302, American Museum of Natural History.