Maximiliaan II
1527-1576 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Keizer van 't HRR Eirtshertog van Ôostnryk |
||||||
|
||||||
Keunienk van Boheemn en Rôoms-Duutsche keunienk | ||||||
|
||||||
Keunienk van Hongareye en Krowoatië | ||||||
|
||||||
|
Maximiliaan II (Weenn, 31 juli 1527 - Regensburg, 12 oktober 1576), was keunienk van Hongareye en Boheemn, eirtshertog van Ôostnryk en keizer van 't Hillig Rôoms Ryk.
Zyn jeugd
[bewerkn | brontekst bewerken]Maximiliaan is geboorn in Weenn en je was den oudste zeune van keizer Ferdinand I. Zyn moeder was Anna van Boheemn, de dochter van keunienk Vladislav II van Boheemn en Hongareye. Zyn kienderjoarn brocht ie deure by z'n ouders in Innsbruck, woa dat ie Tirools lêerde klappn.
An z'n zeevntien joar liet z'n nounkel keizer Karel V hem no Spanje kommn vo z'n êeste polletieke en militaire ervoariengn ip te doen.
In september 1548 trouwdegt ie in Valladolid mè zyn nichte Maria van Spanje, dochter van Karel V en je mocht van ton z'n schonvoader in Spanje verteegnwoordign.
In december 1550 keerdegt ie were no Duutsland vo mee te doen an de besprekiengn over d'ipvolgienge.
Karel V ha gewild da zyn zeune Filips II (de loatere keunienk van Spanje) hem zoudt ipvolgn als keizer, mo z'n broere Ferdinand I was ol angeduud vo die functie, en hem en Maximiliaan woarn teegn da voorstel. Da zorgde vor e serieus conflict tusschn de twi takkn van de Habsburgsche familie. In 1552 is Maximiliaan zelfs ziek gewist achter dan z'hem vergif gegeevn haan.
Zyn loater leevn
[bewerkn | brontekst bewerken]Maximiliaan vestigdeg' hem in Weenn woa dat ie hem surtout bezig hield mè de regerienge over de Ôostnryksche gebiedn en under verdedigienge teegn de Turkn van 't Ottomoans Ryk. Maximiliaan regeerdege binst de Luthersche hervormiengn en je luusterde no d'argumentn van de protestantn. Teegn de gouste van z'n voader liet ie Luthersche prekers, adviseurs, dokteurs en weetnschappers kommn no z'n hof en je rakte bevriend mè de Luthersche preker Sebastian Pfauser. Os z'n voader Ferdinand I in 1558 keizer kwam, most ie beloovn an paus Paulus IV da z'n zeune hem ollêne mo zoud ipvolgn ot ie hem hield an 't officieel geloof van Rome.
De vêertienste meie 1562 wierd ie tout keunienk van Boheemn gekrôond in Praag, en de vierentwientigste november van da joar tout Rôoms-Duutsche keunienk in Frankfurt, achter dat ie publiekelik verkloarde dat ie hem ossan gienk houdn an 't katholiek geloof. In 1563 volgde z'n krônienge tout keunienk van Hongareye en os z’n voader stierf in juli 1564 volgdegt ie hem ip als keizer van 't Hillig Rôoms Ryk en de keunienkrykn Hongareye en Boheemn.
In 1566 was de Turkschn oorloge were herbegost. Maximiliaan wilde liever vrede, mo je was verplicht van de grenzn van de christelikke weireld te verdedign, en de Turkn zettegn druk ip z'n keizerryk en surtout ip Weenn. Maximiliaan kwam of met e grôot leger vo z'n gebiedn te verdedign. In 1568 kwoamn ze uutendelik tout 'n overêenkomste. 't Vredesverdrag, da Ferdinand I binst zyn regerienge geslootn haad me Süleyman I, deur joarliks 30.000 dukoatn te betoaln, wierd verlengd.
De reloasje tusschn Maximiliaan en Filips II was nu stilletjes an verbeterd. Filips zyn zeune Don Carlos was gestorvn en da makte de weg were oopn vo Maximiliaan of êen van z'n zeuns, vo de Spoansche trôone te kunn ipvolgn. Doarom probeerdegt ie zo veele meugelik van goed te stoan mè Filips en je gaf mêer en mêer toe ip gebied van godsdienst.
In 1570 trouwde Filips II van Spanje mè Maximiliaan zyn oudste dochter Anna van Ôostnryk. Ze was z'n vierde vrouwe. Under zeune Filips III kwam loater keunienk van Spanje.
Vrouwe en jounges
[bewerkn | brontekst bewerken]De dertienstn september 1548 trouwde Maximiliaan mè z'n nichte Maria van Spanje. Z'haan neegn zeuns en zes dochters:
- Anna van Ôostnryk (1549-1580), trouwde mè Filips II en was de moeder van Filips III
- Ferdinand van Ôostnryk (1551-1552)
- Rudolf II (1552-1612), keizer van 't Hillig Rôoms Ryk
- Aartshertog Ernst van Ôostnryk (1553-1595), Landvoogd van de Nederlandn
- Elisabeth van Habsburg (1554-1592), trouwde me Karel IX van Vrankryk
- Maria van Ôostnryk (1555-1556)
- Matthias (1557-1619), keizer van 't Hillig Rôoms Ryk
- E dôodgeboorn zeune (1557)
- Eirtshertog Maximilian III van Ôostnryk (1558-1618)
- Eirtshertog Albrecht van Ôostnryk VII (1559-1621), landvoogd van de Nederlandn, trouwde me Aartshertoginne Isabella
- Wenzel van Ôostnryk (1561-1578)
- Friedrich van Ôostnryk (1562-1563)
- Maria van Ôostnryk (februoari 1564-moarte 1564)), genoemd achter heur gestorvn zuster
- Karl van Ôostnryk (1565-1566)
- Margaretha van Ôostnryk (1567-1633), nunne
- Eleonore van Oostnryk (1568-1580)
Maximiliaan stierf de twoalfstn oktober 1576 in Regensburg, juste vo dat 'n Pooln wildeg’ anvalln. Ip z'n sterfbedde het ie de latste sacramentn van de kerke gerefuseerd.
J'is begroavn in de St. Vitus Kathedroale in Praag.
Z'n oudste zeune in leevn, Rudolf II, die in oktober 1575 verkoozn was als Roms-Duutsche keunienk, volgdeg hem ip als keizer van 't Hillig Rôoms Ryk.
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Maximilian II (HRR) van Wikimedia Commons. |