Pooln
Republiek Pooln Rzeczpospolita Polska | |
---|---|
Liggienge van Pooln in Europa | |
Officiële toale | Pools |
Hoofdstad | Warschau |
Stoatsvorm | Republiek |
Stoatshoofd | Andrzej Duda |
Êerste minister | Donald Tusk |
Ippervlak | 312.679 km² |
Inweuners | 38.483.957 (2014) 123 inw./km² |
Munte | Złoty (PLN) |
Tydzone | UTC+1 (zomertyd: UTC+2) |
Landcode | PL, POL |
Telefongcode | 48 |
Internet-TLD | .pl |
Nationale fêestdag | 3 meie: Dag van de Groundwet |
Pooln (Pools: Polska), officieel de Republiek Pooln (Pools: Rzeczpospolita Polska), is e land in Middn-Europa. 't Legt in 't westn an Duutsland, in 't zuudn an Tsjechië en Slovakije, in 't ôostn an Litouwn, Wit-Rusland en Oekraïne. In 't nôordn legt et an de Ôostzêe. 'n Oofdstad van Pooln is Warschau.
Andre grôte steedn in Pooln zyn Krakau (Kraków), Łódź en Katowice.
Pooln zat ounder 't juk van Rusland (ex-USSR) toet an 1989. 't Land is sedert 1999 by de NAVO en sedert 1 meie 2004 is 't lid van de Europeesche Unie. 't Is in nuze streekn bekend gerocht achter d'n twiddn weireldoorloge ton da vele dorptjes deur Poolsche troepn bevryd woarn.
De levensstandoard is in Pooln de latste joarn styf vooruut an 't goan: overol in Pooln wordt er gebouwd en zyn der wegenwerkn. De Poolse regerienge zendt in Ingeland zelfs spotjes uut ip den tv vo Poolse werkmann were noa Pooln te roepn.
De oudere generoatie kan nog Russisch klappn, de jounge klappn ollemoale Iengels en moetn nietn weten van de Russen.
Cultuur
[bewerkn | brontekst bewerken]Weirelderfgoed
[bewerkn | brontekst bewerken]In Pooln stoan der 14 plekk'n ip de weirelderfgoedlyste van den UNESCO.
- Historisch center van Krakau (Kraków)
- Keunienklyke Wieliczka- en Bochnia-zoutmyn'n
- Auschwitz-Birkenau: Duuts naziconcentroatie- en verniêtigiengskamp (1940-1945)
- Bus van Białowieża (gedeêltelyk in Wit-Rusland)
- Historisch center van Warschau
- Oude stad Zamość
- Middeleêuwsche stad Toruń
- Kasteêl van de Duutsche ridderorde in Malbork
- Kalwaria Zebrzydowska, maniëristisch architecteure- en parklandschapscomplex en bedevoartsplekke
- Vredeskerk'n in Jawor en Świdnica
- Hout'n kerk'n van zuudelyk Małopolska
- Muskauer Park / Park Muzakowski (gedeêltelyk in Duutsland)
- Hala Stulecia (evenement'nhalle) in Wrocław
- Hout'n tserkva's van de Karpoat'n, Oôsters-katholieke en Oôsters-orthodoxe kerk'n (gedeêltelyk in Oekraïne)
-
Historisch center van Warschau -
Kasteêl van Malbork -
Kalwaria Zebrzydowska
Bekende Pooln
[bewerkn | brontekst bewerken]- Lech Walesa: vakboendsman en ex-president
- Johannes Paulus II: paus van 1978 toet 2005
- Frédéric Chopin: componist
- Copernicus: astronoom
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Poland van Wikimedia Commons. |
{{{ofb_links}}} | Europese Unie (EU) | {{{ofb_groot}}} | |
---|---|---|---|
{{{ofb_links}}} | Landn in Europa | {{{ofb_rechts}}} | {{{ofb_groot}}} |
---|---|---|---|
Albanië • Andorra • Armenië • Azerbeidzjan • België • Bosnië-Herzegovina • Bulgareye • Cyprus • Denemarkn • Duutsland • Estland • Finland • Georgië • Grieknland • Holland • Hongareye • Ierland • Itoalië • Kazachstan • Kosovo • Kroatië • Letland • Liechtnstein • Litouwn • Luxemburg • Malta • Moldoavië • Monaco • Montenegro • Noord-Macedonië • Nôorweegn • Oekraïne • Ôostnryk • Pooln • Portugal • Roemenië • Rusland • San Marino • Servië • Slovakeye • Slovenië • Spanje • Tsjechië • Turkeye • Vaticoanstad • Verênigd Keunienkryk • Vrankryk • Wit-Rusland • Ysland • Zweedn • Zwitserland |