Rosso Fiorentino

Rosso Fiorentino of il Rosso (echte noame: Giovan Battista di Jacopo di Gasparre), (Firenze, 8 moarte 1494 – Fontainebleau, 14 november 1540), was 'n Italioansche kunstschilder uut de 16ste eeuwe en êen van de groundleggers van ‘t maniërisme. Zyn bynoame krêegt ’n deur z’n rost oar.

Zyn leevn

Mozes verdedigt de dochter van Jethro

Kruusofoalienge

Rosso is geboorn in Firenze. Je werkteg’ êest, tegoare me Pontormo, by Andrea del Sarto. Under invloed is dudelik te zien in z’n êeste werkn. o.a. in: Emelvoart van Maria (Santa Annunziata, Firenze).

Round 1520 werktegt ie e joar in Volterra, mo je kêerde were no Firenze.

In 1524 vertrokt ’n no Rome, woa dat ‘n ’t werk van Rafaël en Michelangelo kost bestudeern. Je probeerde doar ipdrachtn van paus Clemens VII te krygn, mor in 1527 most ‘n vluchtn vo de plunderienge van Rome. Achter Rome verbleeft ’n in Perugia, San Sepolcro, Città di Castello en Arezzo.

Ip anbevelienge van z’n vriend Pietro Aretino en verzekers van z’n mêester Andrea del Sarto, wierd ’n in 1530 angesteld an ’t Frans hof, woa dat ‘n ’t schilderwerk van ’t kastêel van Fontainebleau most leidn. Je werkte tegoare me Francesco Primaticcio. Doar ountstound z’n oofdwerk: de beschilderienge van de galerie Frans I me fresco’s en pleisterwerkn, mo je stierf binst de werkn. Achter z’n dôod wierd Primaticcio de leider van ’t project.

Tegoare me Primaticcio stound Rosso an de wiege van de manieristische stromienge in Fontainebleau, de Schole van Fontainebleau genoemd.

Maniëristische schilderyen

• Mozes verdedigt de dochter van Jethro (1523), Galleria degli Uffizi, Firenze.

Mozes (linksboovn) lopt no de dochter van Jethro vor eur te beschermn teegn de Midianitische erders. D’expressieve vormgevienge van de beweeglikke lichoamn kenmerkt ’t schilderye ols maniëristisch. Ôok wordt dudelik gemakt da Rosso ol vo z’n reize no Rome ’t werk van Michelangelo gezien aad.

• Kruusofoalienge (1521), Pinacoteca Comunale, Volterra.

’t Werk is ’n altoarstik dat uutgevoerd was vo de dom van Volterra. ’t Is êen van de belangrykste werkn uut Rosso ’s vroege joarn en e karakteristiek voorbeeld van ’t Florentyns Vroegmaniërisme. Kenmerknd is de gecomplikeerde compositie, de verwroungn proporties van de figeurn, en ’t kleurgebruuk van lichtgeevnde, koele tintn.

Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Rosso Fiorentino van Wikimedia Commons.