Woaterspuger

Van Wikipedia
Woaterspuger an de collegioale Sint-Moartnskerke van Colmar in Vrankryk da ne jood voorstelt da 't gat van den duvel an 't lekkn es.

Ne woaterspuger, of gargouille in 't Frans, es en functioneel en decoratief element an de doakn van hoge gotische gebouwn.

Woaterspugers zyn functioneel omdan ze zynder 't rèinwoater van de doakn ofvoern zounder dat et lanks de meurn na beneen lopt en nattigheid kut geevn. Ze zyn decoratief omdan ze bykans osan kluchtige, fantastische ofbeeldiengn zyn van persoonn, beestn of mounsters.

Kerkn en kathedroaln zyn van binn hillige, gewyde plekkn moar an 'n buutnkant kreegn de bouwermeesters vry spel. Woaterspugers woarn de bouwelementn by uutstek voe under fantasatie te toogn en voe te lachn mèi de geweune mienschn of mèi de geestelikkn. Juste doadeure zyn woaterspugers getuugn van de fantasie van de middeleeuwsche mienschn.

Typische figeurn die ofgebeeld woarn lik woaterspugers:

  • simpele mienschn, boern
  • de bouwvakkers zevve
  • geestelikkn - voe te toogn dan ze zynder ook nie osan even katholiek en woarn
  • joodn - die in de middeleeuwn dikkers et mikpunt van spot woarn
  • exotische beestn - e verwyzienge noa de kruusvoartn uut dienen tyd
  • duvels en mounsters - vo de geweune mienschn benauwd te moakn
Wikimedia Commons
 
Ounderdeeln van kerkarchitectuur

Ounderdeeln van kruuskerkn:  Absis · Koorommegank · Luchtbeuke · Middnbeuke · Priesterkoor · Stroalkapelle · Transept · Vierienge · Westbouw · Zybeuke

Bouwkundige ounderdeeln:  Arcade · Boge · Boovnlucht · Fronton · Kapitêel · Luchtboge · Roundboge · Scheeboge · Spitsboge · Steunbeir · Tribune · Triforium

Decoratieve ounderdeeln:  Archivolt · Dwerggalery · Lisene · Lombardischn band · Pilaster · Pinoakel · Voluut · Woaterspuger

Gewelftypes:  Kruusgewelf · Tungewelf