2023
't Joar 2023 is e geweun joar die begunt ip e zundag in de Gregorioansche kalender. 't Is 't 23e joar van 't 3e millennium en van d' 21e êeuwe en 't vierde joar van 't decennium 2020-2029.
Gebeurtenissn[bewerkn | brontekst bewerken]
- januoari
- 1 - Kroatië komt by d' Eurozone en wordt ook lid van 't Schengengebied.
- 1 - Luiz Inácio Lula da Silva (Lula) legt den eed of ols President van Brazilië.
- 5 - De begroavienge van paus Benedictus XVI goat deure ip 't Sint-Pieterspling in Vaticoanstad.
- 8 - COVID-19-pandemie: China heroopnt zyn grenzn vor internationale bezoekers en meldt 't ende van de reisbeperkiengn die in moarte 2020 begost woarn.
- 8 - Anhangers van de Brazilioansche ex-president Jair Bolsonaro bestormn 't parlementsgebouw, 't presidentieel werkpaleis en 't Hooggerechtshof van Brazilië.
- 15 - Yeti Airlines-vlucht 691 stort nere in Pokhara, Nepal, woarby dan der zekers 69 menschn an hunder ende kommn.
- 16 - De mêest gezochtn Italioansche maffiaboas Matteo Messina Denaro wordt g'arresteerd in Palermo, Sicilië.
- 18 - By een helikoptercrash in Brovary, Oekraïne stervn 14 menschn, oender andere de minister van Binnlandsche Zoakn van 't land, Denys Monastyrsky.
- 25 - De foetbalkeeper Simon Mignolet wint de trofee, de Belgische Goudn Schoe. By de vrouwn is Nicky Evrard, ook keeper, de winnaresse.
- 26 - 't Ryksarchief van België krygt vandoage een oude Vlamsche oorkonde van de Vlamsche groaf Filips van den Elzas. 't Bezegelde perkamentn document dateert van 1176 en was eigndom van d' abdie van Mêesn. 't Verdween in 1914 binst den Êerste Weireldoorloge, en 't wierd oenlangs weregevoendn in de collecties van 't Metropolitan Museum in New York.
- 30 - Deur e zelfmôordanslag ip e moskee in de stad Peshawar in Pakistan vallen te minste hoenderd doë en mêer of 220 gekwetste.
- februoari
- 4 - 't Amerikoans leger hèt e Chineesche ballong, die al ênigte doagn boovn Amerika vliegt en die verzekers gebruykt wordt vo spionage, uyt de lucht geschootn boovn den Atlantischn Oceoan. Volgns de Chineezn goat 't over e weerballong die uyt koers gerakt is.
- 6 - Een eirdbevinge met e kracht van 7,8 ip de schoale van Richter treft Turkeye en Syrië, gevolgd deur nog e twêedn met e kracht van 7,5. Der vallen teminste 50.000 doë en mêer of 122.000 gekwetste.
- 20 - Een eirdbevinge met e kracht van 6,4 treft Zuyd-Turkeye en wordt ook gevoeld in Syrië, Libanon en Egypte.
- 21 - De Russische president Vladimir Poetin lat weetn da Rusland 't nucleair oentwoapeningsverdrag New START met de Verênigde Stoatn ipschort.
- 27 - 't Verênigd Keuninkryk en d' Europeesche Unie kommen toet een akkôord over veranderingn van 't Nôord-Iers Protocol.
- 28 - By e treingaccident in Thessalië, Grieknland, kommen 57 menschn an hunder ende en vallen der mêerdere gekwetste.
- moarte
- 10 - 't Nationoal Volkscongres, 't parlement van de Volksrepubliek China, herverkiest Xi Jinping unaniem ols president vor e derde termyn.
- 10 - Silicon Valley Bank, de 16e grotste bank in de Verênigde Stoatn, goat failliet, woardeure da 't grotste bankfaillissement oentstoat sedert de financiële crisis van 2008, mè gevolgn vo bedryvn over hêel de weireld.
- 17 - 't Internationoal Strafhof voardigt een arrestoasjebevel uyt vo de Russische president Vladimir Poetin, 't êerste teegn e permanent lid van de Veiligheidsroad van de Verênigde Noasjes.
- 25 - De Russische president Vladimir Poetin lat weetn dat 'n tactische kernwoapens goa stationeern in Wit-Rusland.
- 26 - In hêel Israël zyn massoale protestn uytgebrookn achter da premier Benjamin Netanyahu zyn minister van Defensje oentsleegn hèt, omdat 'n hem publiekelik uytgeprookn had teegn d' omstreedn justiesjehervorminge van de regeringe.
- april
- 4 - Finland wordt 't 31e lid van de NAVO.
- 14 - Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) is gelanceerd deur de European Space Agency (ESA) in Kourou, Frans-Guyana, vo te zoekn of dat er leevn meugelik is ip de moanen van de planete Jupiter. De verwachte ankomstdoatum is 2031.
- 15 - Duytsland stopt mè kernenergie achter 't sluytn van hunder latste drie kerncentroales.
- 15 - In hêel Soedan breekn gevechtn uyt tusschn 't Soedanees leger en de paramilitaire Rapid Support Forces. De RSF verovert d' internationale luchthoavn en 't presidentieel paleis in Khartoum.
- meie
- 6 - Charles III en Camilla van 't Verênigd Keuninkryk wordn officieel gekrôond toet keunink en keuniginne in Westminster Abbey, Londn.
- 9 - 13 - In den Ingelsche stad Liverpool goat 't 67e Euroviezjesongfestival deure. Zweedn wint mè 't liedje "Tattoo" gezoengn deur Loreen.
Gestorvn[bewerkn | brontekst bewerken]
- januoari
- 3 - Walter Cunningham (90), Amerikoanschn astronaut
- 10 - Jeff Beck (78), Iengelsche gitarist
- 12 - Lisa Marie Presley (54), Amerikoansche zangeresse
- 16 - Gina Lollobrigida (95), Italioansche actrice
- 18 - David Crosby (81), Amerikoansche gitarist en zanger
- februoari
- 3 - Paco Rabanne (88), Spoansche mode-oentwerper
- 8 - Burt Bacharach (94), Amerikoansche compositeur, liedjesschryver, ploatnproducent en pianist
- 14 - Peter Renkens (55), frontman van de Belgische new-beat-groep Confetti's
- 15 - Raquel Welch (82), Amerikoansche actrice
- 24 - Vic Anciaux (91), Vlamsche polletieker en dokteur
- moarte
- 10 - Michel De Meyer (70), Vlamsche weerman
- 27 - Wim de Bie (83), Hollandsche cabaretier en schryver
- 30 - Johan Leysen (73), Vlamschn acteur
- april
- 4 - Birger Jensen (72), Deensche foetballist
- 13 - Mary Quant (93), Ingelsche mode-oentwerpster
- 17 - Gilbert Bossuyt (75), West-Vlamsche polletieker
- 19 - Charles-Ferdinand Nothomb (86), Belgische polletieker
- 22 - Barry Humphries (Dame Edna) (89), Australischn acteur en komiek
- 25 - Harry Belafonte (96), Amerikoansche zanger en acteur
- 25 - Paul van Vliet (87), Hollandsche cabaretier
- meie
- 1 - Gordon Lightfoot (84), Canadeesche folkzanger, compositeur en tekstschryver
- 6 - Gommaar Timmermans (92), Vlamsche striptêkenoare en schryver
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie 2023 van Wikimedia Commons. |