Alfred Tennyson
Alfred Tennyson, ook dikkers angeduud lik Alfred, Lord Tennyson, Lid van 't "Keuninklik Genôotschap vo de Bevordrienge van de Nateurlikke Kennisse" (6 ogustus 1809 – 6 oktober 1892) was Lowrejoat-Dichtre van Grôot-Brittanje en Ierland gedeurnde e grôot stik van de regeerienge van Keuneginne Victoria en y bluuft êen van de mêest populèère dichtrs [1].
Tennyson muntte uut in 't schryvn van korte gedichtn, lik Break, Break, Break, The Charge of the Light Brigade, Tears, Idle Tears en Crossing the Bar. Veele van die gedichtn woarn gesteund ip klassieke mytholoogiesche oendrwerpn, lik Odysseus, aloewêl In Memoriam A.H.H. was geschreevn ter noagedachtnisse van ze beste moat Arthur Hallam, e dichtr en stuudjegenôot in Cambridge, die kennisse a mê Tennyson zyn zustre, mo stierf van 'n eissnbloedienge vôo da ze kostn trown. Tennyson schrêef ook sommigte verzn zoendre rymn woaroendre Idylls of the King, Ulysses, en Tithonus. Tennyson dej ook poogiengn vo teoatre te schryvn, mo ze stikkn adn nie veele byvol. 'n Antal uutsproakn in Tennyson zyn werk zyn olgemêen in gebruuk gekommn in 't Iengels woaroendre "Nature, red in tooth and claw", "'Tis better to have loved and lost / Than never to have loved at all", "Theirs not to reason why, / Theirs but to do and die", "My strength is as the strength of ten, / Because my heart is pure", "To strive, to seek, to find, and not to yield", "Knowledge comes, but Wisdom lingers", en "The old order changeth, yielding place to new". Y is de neegnste mêest gecieteerde schryvre in de The Oxford Dictionary of Quotations[2].
Vroege joarn
[bewerkn | brontekst bewerken]Tennyson wierd geboorn in Somersby, Lincolnshire, Iengeland [3]. Y was geboorn in e Tennyson-tak uut de middl-klasse mor ad ook vôorvoadrs van oadle en mê keunienlik bloed. Zyn voadre, George Clayton Tennyson (1778–1831), was dominee en ad e grôot gezin. Y gaf zyn kiendrs e verzorgde ipvoedienge. Tennyson en twêe van zyn oedre broers schrêevn aa gedichtn o ze nog heel joenk woarn. Undre gedichtn wierdn platselik uutgegeevn o Alfred nog mo zeevntiene was.
Ipvoedienge en êeste publiekoasje
[bewerkn | brontekst bewerken]Tennyson was êest lêerlienk ip de Louth Grammar School vo vier joaer (1816–1820)[4] en bezocht tonne Scaitcliffe School, Englefield Green en King Edward VI Grammar School, Louth. Y begost te stuudeern ip Trinity College, Cambridge, in 1827, woadatn lid wierd van e verborgn genôotschap genoamd de "Cambridge Apostles". E petreit van Tennyson deur George Frederic Watts is te vienn in de verzoamlienge van Trinity College [5].
In 1829 oentvienk Tennyson de Chancellor's Gold Medal in Cambridge vor êen van zyn êeste stikkn, "Timbuctoo" [6]. Vôgns 't verslag "was 't duudlik e grôote êere vor e joenge keirl van twientig vo de Goedn Medoalje van de Kanselier te winn [4]. Y gaf zyn êeste gedichtnverzoamlienge, "Poems Chiefly Lyrical" uut in 1830. "Claribel" en "Mariana", die loatre undre platse krêegn tusschn Tennyson zyn mêest gevierde gedichtn, stoendn in die bundle. Aloewêl ofschilderd deur sommigte krietiekrs lik vrêe oovregevoelig, blêekn zyn verzn in korte tyd populèèr en brochtn ze Tennyson oendre den andacht van de bekende schryvrs uut dien tyd, woaroendre Samuel Taylor Coleridge.
Weerekêer no Lincolnshire en twidde publiekoasje
[bewerkn | brontekst bewerken]In 't vôorjoar van 1831 stierf Tennyson zyn voadre, zodatn Cambridge moste verloatn vôo datn zyn groad oalde. Y kêerde were no 't dominees-uus, woa datn nog vo zes joar koste leevn, en y a dêel in de zorgn vo ze moedre en vo 't menoazje. Arthur Hallam kwam ip bezoek in de zoomre en vryde mê Tennyson zyn zustre, Emilia Tennyson.
In 1833 gaf Tennyson zyn twidde dichtbundle uut, da zyn wêlbekend gedicht inield "The Lady of Shalott". 't Werk krêeg zwoare krietiek woadeure da Tennyson zo oentmoedigd was datn nieks mê van êm liet ôorn vo tien joar, aloewêl datn blêef schryvn. 't Zeifste joar stierf Hallam aamêtekêe en oenverwachs achtre dat 'n êisnbloedienge krêeg binst datn ip vakanse was in Weenn. Hallam zyn dôod ad 'n diepn invloed ip Tennyson, en dej verschillnde mêestrwerkn oentstoan, woaroendre "In the Valley of Cauteretz" en In Memoriam A.H.H., e lank gedicht dat de "Weg van de Ziele" beschryft [7].
Tennyson en zyn famielje adn toeloatienge vor e tyd te bluuvn weunn in 't dominees-uus, mo ze veruusdn loatre no High Beach in Essex, roend 1837, toe in 1840 [8]. 'n Oenverstandige beleggienge in e kerklik oetbewerkiengs-bedryf dej e grôot stik van 't famielje-fortuun in 't nietnt verdwynn. Tennyson veruusde tonne no Londen, en weunde e tyd in Chapel House, Twickenham.
Derde publiekoasje
[bewerkn | brontekst bewerken]In 1842 binst datn bescheidn in Londen leefde, gaf Tennyson twêe bundls uut van "Poems", woavan 't êeste werk inield dat al e ki uutgegeevn was, en 't twidde hêelegans mê niewe gedichtn. Ze woarn rechtuut in de groasje. Gedichtn uut die verzoamlienge, lik "Locksley Hall", "Tithonus", en "Ulysses" zyn nog oltyd befoamd. "The Princess: A Medley", e schotschrifte ip d' ipvoedienge van de wuuvn, dat uutkwam in 1847, was ook populèèr vo ze lyriek. S. Gilbert makte loatre twi kêers e parodie doarip in "The Princess" (1870) en in "Princess Ida" (1884).
't Was in 1850 da Tennyson ip 't oogtepunt van zyn loopboane kwam, otn te lange leste zyn mêestrewerk uutgaf, "In Memoriam A.H.H.", gewyd an Hallam. Loatre in 't zeifste joar wierdn Lowreoat-Dichtre angeduud, lik ipvolgre van William Wordsworth. In 't zeifste joar (ip 13 juni), trowde Tennyson mê Emily Sellwood, dietn aa kende van in zyn kiendertyd, in 't dorp Shiplake. Ziedre adn twêe zeuns, Hallam (geboorn ip 11 ogustus 1852)—genoamd no ze moat—en Lionel (geboorn ip moarte 1854).
Tennyson eurde 't Uus Farringford ip 't Eiland Wight in 1853, en kost 't koopn in 1856 [9]. Y voend datr te veele getikte toeriestn êm kwoan pestn in Farringford, en doarom veruusdn no Aldworth in West Sussex in 1869.[10]. Echtre ieldn Farringford, en y gienk doa reeglmoatig de wientre deurebriengn.
Lowreoat-dichtre
[bewerkn | brontekst bewerken]Achtre William Wordsworth zyn dôod in 1850, en de weigrienge van Samuel Rogers, wierd Tennyson angeduud vo de post van offiesjêele hof-dichtre; Elizabeth Barrett Browning en Leigh Hunt woarn ook meuglik gewist [11]. Y blêef in die poziesje toe an ze dôod in 1892, verre de langste termyn van glyk wukke hof-dichtre vodien of dr achtre. Tennyson vervulde zyn toakn deur gepaste mo dikkers nie-geînspiereerde verzn of te leevrn lik 't begroetiengsgedicht vo Princesse Alexandra of Denmark o ze in Brittanje ankwam vo te trown mê de toekomstige Keunienk Edward VII. In 1855, makte Tennyson êen van zyn bestbekende werkn, "The Charge of the Light Brigade", a dramotiesch lofdicht vo de Britsche ruuterie die betrokkn was in e verkêerd ingeschatte oanvol ip 25 oktoobre 1854, binst de Krim-ôorlooge. Andre gewoardeerde werkn geschreevn in de tyd van 't hofdichtr-schap omvattn "Ode on the Death of the Duke of Wellington" en "Ode Sung at the Opening of the International Exhibition".
In 't begun weigerde Tennyson e barongs-tietle o die vôorngesteld was deur Disraeli, mor ip 't ende anveirde y toch in den oadle ipgenoomn te wordn o in 1883 Gladstone doarip androenk. In 1884 makte Keuneginne Victoria êm Barong Tennyson van Aldworth in 't Groaschap Sussex en van Freshwater ip 't Eiland Wight [12]. Y gienk zeetln in 't Oogruus (the House of Lords) ip 11 moarte 1884 [4].
Tennyson schrêef ook 'n anzienlik antal nie-offiesjêele polletieke gedichtn, van 't ôorlogszuchtige "Form, Riflemen, Form", oovre de Fransche kriezies van 1859 en d' iprichtienge van de Vrywillige Strydkrachtn, no "Steersman, be not precipitate in thine act/of steering", woarin datn Gladstone zyn Home Rule Bill (Wet vo mêer oenafanklikeid vor Ierland) betreurt.
Virginia Woolf schrêef e tonêelstik "Freshwater" genoamd, woarin da ze Tennyson toogt lik gastêere vo ze moatn Julia Margaret Cameron en George Frederic Watts[13].
Tennyson was den êestn die in de Britschn oadelstand verheevn wierd vo ze schryfkunste. E vierig mensch mêt e poar byzoendre karaktrtrekkn, wastn nôojt byzoendre ip ze gemak mê zyn oadlikke tietle, en 't wordt algemêen angenoomn dat die anveirde vo de toekomste van zyn zeune Hallam te verzeekrn.
Gekende verze van Tennyson
[bewerkn | brontekst bewerken]I hold it true… | 't Is woa… [14] |
---|---|
|
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Alfred Lord Tennyson van Wikimedia Commons. |
Verwyziengn
[bewerkn | brontekst bewerken]<references>
- ↑ (en) Ten of the greatest British poets.. Mail on Sunday. Retrieved 6 November 2012
- ↑ (en) 1999 : The Oxford Dictionary of Quotations, 5th edition, Oxford University Press
- ↑ (en) Alfred Lord Tennyson: A Brief Biography, Glenn Everett, Associate Professor of English, University of Tennessee at Martin
- ↑ 4,0 4,1 4,2 (en) Poems of Alfred Lord Tennyson. Eugene Parsons (Introduction). New York: Thomas Y. Crowell Company, 1900.
- ↑ (en) Trinity College, University of Cambridge, BBC Your Paintings
- ↑ (en) Friedlander, Ed. "Enjoying "Timbuctoo" by Alfred Tennyson"
- ↑ (en) Tennyson H. 1897 : Alfred Lord Tennyson: A Memoir by His Son, MacMillan, New York.
- ↑ (en) History of Holy Innocents Church (Highbeachchurch.org. )
- ↑ (en) The Home of Tennyson, Rebecca FitzGerald, Farringford: The Home of Tennyson official website
- ↑ (en) British Listed Buildings: Aldworth House, Lurgashall
- ↑ (en) Batchelor, John 2012 : Tennyson: To Strive, To Seek, To Find, Chatto and Windus, London
- ↑ (en) London Gazette, uutgoave 25308, 15 januoari 1884, p. 243
- ↑ (en) Primaveraproductions.com
- ↑ West-Vlamsche "êrdichtienge", geschuufld deur e busveugle