Doornik
Dôornik | |
---|---|
Liggienge binn'n de provinsje Enegouwn | |
Geografie | |
Gewest | Wallonië |
Provincie | Henegouwn |
Arroundissement | Dôornik-Moeskroen |
Liggienge | {{{nb}}} NB {{{ol}}} OL |
Coördinoatn | 50°36′NB 3°23′OL |
Ippervlak | 213,75 km² |
Inweuners (Bron: NIS) | |
Inweuners – Vintn – Vrouwn – Bevolkiengsdichtheid |
69.554 (01/01/2018) 49,13% 50,87% 325 inw./km² |
Leeftydsipbouw 0–17 joar 18–64 joar 65 joar en ouder |
(01/01/2013) 19,79% 62,74% 17,48% |
Buutnlanders | 8,04% (01/07/2013) |
Weirklôoseidsgroad | 15,61% (01/01/2013) |
Polletiek | |
Burgemêester | Paul-Olivier Delannois (PS) |
Coaliesje | PS - Ecolo |
Zetels PS MR Ecolo Ensemble PTB |
39 16 10 7 5 1 |
Dêelgemêentn me postcode | |
Postcode | Dêelgemêente |
7500 7500 7500 7501 7502 7503 7504 7506 7520 7520 7521 7522 7522 7522 7522 7530 7531 7532 7533 7534 7534 7536 7538 7540 7540 7540 7540 7542 7543 7548 |
Dôornik Ere Saint-Maur Orcq Esplechin Froaiem Froidmont Willemeau Ramegnies-Chin Templeuve Chercq Blandain Hertain Lamain Marquain Gaurain-Ramecroix Havinnes Beclers Thimougies Barry Maulde Vaulx Vezon Kain Melles Quartes Rumillies Mont-Saint-Aubert Mourcourt Warchin |
And're info | |
Zonenummer | 069 |
Poliesjezone | {{{polz}}} |
Webadres | Site van Dôornik |
Dôornik (Frans: Tournai) es e stee in't westn van de provinsje Enegouwn in 't Picardisch dêel van Wallonië met e klêene 70.000 inweuners. 't Ligt in Romoans-Vloandern an de Schelde en es de twidde oudste stad van België (achter Tongern). Der zyn spoorn van beweunienge tout twiduusd joar gelee'n te viend'n.
Dêelgemêentn
[bewerkn | brontekst bewerken]Dôornik es de gemêente mè de grotste ippervlakte in België. Nevenst Dôornik zelve zyn der nog 29 dêelgemêentn:
|
Geschiedenisse
[bewerkn | brontekst bewerken]Dôornik bestound ol in den tyd van de Gallo-Romeinn van vô Christus ounder de noame Turnacum. Round 't joar 320 groeide de stad uut tout 'n importent industrieel centrum. Deurdat 't an 'n belangryk weegnknooppunt lag en ook 'n brugge had over de Schelde is 't de nieuwe hoofdplatse gewordn van de civitas Turnacensium, die uut de civitas Menapiorum was ountstoan. Eerder was Kassel d'ôofdstad van de Menapiërs.
Round 430 èn de Salische Frankn 't gebied veroverd en Dôornik uutgeroepn tout hoofdstad van 't Frankisch Ryk.
In 481 wierd Clovis I, achter den dôod van zyn voader Childerik I, tout keunienk van de Salische Frankn van Dôornik uutgeroepn. In 486 verplatste Clovis 't machtscentrum noa Parys, mo de rolle van Dôornik was nog nie uutgespeeld. Clovis makte der by zyn vertrek 'n bisschopszetel van, die heel Vloandern bestreek.
In 880 plunderdn de Noormann de Scheldestreke en Dôornik kwam under uutvolsboasis.
Ounder Karel de Kletsn, den êestn keunienk van West-Francië, ountstound 't groafschap Vloandern dat in lêen blêef by de Fransche keunienk.
In 993-994 verdêelde Boudewyn IV, Groaf van Vloandern, zyn groafschap in drie burggroafschappn: Gent (mè 't land van Waas), Dôornik (mè Kortryk en Sint-Omaars) en Brugge.
In 1141 wierdn de werkn gestart van de Romoansche Onze-Lieve-Vrouwekathedroale, die in 1171 voltôoid was en ingewyd wierd deur den eirtsbisschop Hendrik van Vrankryk.
De stad trok ryke koopliedn an en under streevn nor ounofhankelikheid leidde der toe dan ze in 1187 rechtstreeks ounder de Fransche krône vieln. Tout 1513 blêevn ze Frans. Dôornik kende 'n bloeiende loaknandel en was 'n belangryke leverancier van wandtapytn.
In 1513 veroverde keunienk Hendrik VIII van Iengeland Dôornik. 't Is d'ênigste stad in België die ôoit Iengels was. Je bouwdeg e citadel woavan dat ollêne de torre is overgebleevn. Vo dien ofbroak zorgde Lodewyk XIV minder of 'n decennium loater.
Keizer Karel V voegde de stad in 1521 by zyn Nederlandsche erflandn.
In 1653 hèn ze by toevol de tombe van Childerik I, zeune van Merovech en voader van Clovis gevoundn in de Saint-Brice-kerke.
In 1668, ounder Lodewyk XIV, kwamt de stad were ounder Frans bewiend en in 1713 ounder de Ôostnrykers.
In 1815 makte 't dêel uut van 't Verenigd Keuninkryk der Nederlandn en sedert 1830 ligt 't in België.
Beziensweirdigheedn
[bewerkn | brontekst bewerken]- De Onze-Lieve-Vrouwekathedroale in Romoanschn styl mè vuuf torrn (erkend als weirelderfgoed deur den UNESCO).
- De imposante loakenhalle. De bouwers lietn under inspireern deur de Renaissancegevel van 't stadhuus van Gent.
- 't Oudste belfort van België mè zyn 257 trappn.(erkend als weirelderfgoed deur den UNESCO)
- De 13e êeuwsn pont des trous over de Schelde, één van de meest indrukwekknde overbluufsels van de militaire architecteure in ons land. De brugge is in 1948 verhoogd vo 't de scheepvoart ip de Schelde gemakkelikker te moakn.
- De Hendrik VIII torre.
- Twi romoanse huuzn mè puntgevels uut de periode 1170-1200, die nu dêel uutmoakn van de protestantse kerke.
- 't Marionettncentrum van de Fransche gemeenschap in 'n huus in Neoklassieke styl.
- 't Stadhuus.
Museums
[bewerkn | brontekst bewerken]- 't Museum vo Schone Kunstn is gebouwd deur de Belgische jugendstilarchitect Victor Horta. Der hangn twi schône schilderyen van Eduard Manet, de Franschn impressionist. Der is ook e koamer mè fotoreproducties, ip dezelfste grotte van de schilderyen, van 't verzoamelde werk van Rogier van der Weyden, één van de Vlamsche Primitievn mo wel e rasechtn Doorniknoare.
- In 't Museum vo tapytweefkunst en textiel ku je zien hoe importent da Dôornik was vo de tapytweefkunste in de 15ste êeuwe.
- 't Folkloremuseum.
- 't Museum vo geschiedenisse en sierkunste.
- 't Museum vo woapns en militaire geschiedenisse.
- 't Oudheidkundig museum.
Bekende mienschn uut Dôornik
[bewerkn | brontekst bewerken]- Clovis I (465-511), keunienk van 't Frankisch Ryk.
- Robert Campin (1390?-1444), kunstschilder.
- Rogier van der Weyden (1399-1464), kunstschilder.
- Georges Rodenbach (1855-1898), kooz'n van Albrecht Rodenbach, schryver en dichter (je schrêef oundermêer Bruges-la-morte).
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Tournai van Wikimedia Commons. |