Filips de Goein
1396-1467 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Hertog van Bourgondië Groaf van Vloandern, Artois en Franche-Comté |
||||||
|
||||||
Groaf van Charolais | ||||||
|
||||||
Hertog van Broabant, Lothier en Limburg | ||||||
|
||||||
Groaf van Henegouwn, Holland en Zêeland | ||||||
|
||||||
Hertog van Luxemburg | ||||||
|
||||||
|
Filips de Goein (Dijon, 31 juli 1396 - Brugge, 15 juni 1467) was hertog van 't Bourgondisch Ryk.
Territorioale uutbreidiengn
[bewerkn | brontekst bewerken]Van 1405 wast 'n groaf van Charolais en j'erfde in 1419 't hertogdom Bourgondië en de groafschappn Vloandern, Artois en Franche-Comté van ze voadre Jan zounder Vrees. Ton et 'n in 1430 't hertogdom Broabant, Limburg en Lothier der zelve by gevoegd en in 1432 't groafschap Henegouwn, Holland en Zêeland. Je was ook markgroaf van Namen van 1429 en hertog van Luxemburg van 1443. J'et da kunn doen deur gebiedn up te koopn, te ervn of e kêer etwuk te verovern.
Ofoudienge
[bewerkn | brontekst bewerken]Zyn ofoudienge wa e vrêe schone bedoeninge, want j'ad vele soutjes. Vloandern was in dien tyd toch êen van de rykste streekn van Europa. 't Schynt dat'n op een bepoald moment twêe procent van de totoale begrotienge et uutgegeevn an schone klêern en stoffn. J'ad ook een kapelle me weireldberoemde musiciens, en je koste ook van tydn ne kêer een wandtapytje apprecieern. J'et ook de Orde van et Gulden Vlies upericht en een schoon paleis gebouwd in Dijon en Brussel.
Reloatie mei Vrankryk
[bewerkn | brontekst bewerken]Z'n familie wa gêen goeie moatjes met de keunienk van Vrankryk, en 't et van tydn ne kêer ôorlog van gekommn. Z'en zyder ton een alliantie geslootn me de keunienk van Iengeland binst de Ounderdjoarige ôorlog. Zyn voadre et Parys kunn belegern moa je wierd tonne vermord deur de Fransche. Filips wa nie zo te doene vor ôorlog en j'et tonne een bestand geslootn met de keunienk, woar dat y em e schone party ground et kunn steekn in de Picardië. Je most toun wel bekenn dat de keunink van Vrankryk zyn boas was.
Zyn Vrouwn
[bewerkn | brontekst bewerken]Filips was e groot vrouwnliefebber. J'is drie kis getrouwd gewist. Z'n eeste vrouwe was Michelle van Valois, z'n twidde Bonne van Artois en z'n derde Isabella van Portugal. Moa j'ad ook e hele reekse maîtresses woa dat 'n minstns zesentwintig bastoards mee ad, w.o. Anton, Cornelis, Filips en David van Bourgondië. En e kroniek uut dien tyd vertelt dat 'n 't embleem van et Gulden Vlies koos omdat 'n smoorverliefd was up e Brugse schone mè goudblond oar.
Zyn dood
[bewerkn | brontekst bewerken]Filips den Goein es gestorvn up de vichtienstn van 1467, en heel Brugge was an 't schrêemn on ze zyn lyk van 't paleis noar de Sint-Donaaskerke ein gedreegn. Ze voundn 't allemoalle zukke goein da z'em loater Filips den Goein en genoemd.
Erfenisse
[bewerkn | brontekst bewerken]Zyn zeune Karel de Stoutn ot allyk minder geduld en j'ad meermoals de Fransche keunink en andere vyandn geattaqueerd, zelfs wannêer Filips nog ertog was. Deur de agressiviteit van Karel zoudt e grôot stik van Filips ze ryk verloorn goan.
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Filips den Goein van Wikimedia Commons. |