Karel II van Spanje
| 1661 - 1700 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
 Noapels, Sicilië en Sardinië |
||||||
|
||||||
      Groaf van Vloandern, Noamn en Henegouwn  |
||||||
|
||||||
 |
||||||
|
||||||
|
Karel II (Madrid, 6 november 1661 – Madrid, 1 november 1700), bygenoamd el Hechizado (de Behekstn) was keunienk van Spanje, Noapels Sicilië en Sardinië en soeverein van de Zudelikke Nederlandn. Je was de latste keunienk van de Spoansche Habsburgers.
Zyn leevn
[bewerkn | brontekst bewerken]In Spanje woarn ze styf blye o Filips IV in 1661 e mannelikkn ipvolger krêeg. Mo Karel II was gêestelik en lichoamelik g'handicapt. Al de specifieke kenmerkn van de Habsburgers: o.a. e grôote neuze en e voruutstoande kinne woarn by hem overdreevn. Zyn kop was te grôot en zyn ounderkoake stak zo verre voruut dat 'n zyn tandn nie ip makkoar kost krygn. Zyn toenge was te grôot en doadeure kost 'n mè moeite klappn. Je kost ook mè moeite goan en ost 'n vuufendertig joar oud was wast 'n verlamd, epileptisch, kletse, j'haa bykan gin tandn mi en je kost nie goed zien. In 1698 ist 'n ook nog doof gewordn. Je blêef lange kiends en loater kwamt 'n seniel. Je kost mè moeite leezn of schryvn. Doadeure regeerde zyn moeder als regentesse.
Je peisde zelve dat 'n bezeetn was, vandoar zyn bynoame. Van overal kwoamn der Exorcistn vo den duvel uut hem te dryvn. Mo zyn handicaps haan nateurlik mêer te moakn mè de lange tradiesje van intêelt by de Habsburgers.
In 1678 wierd zyn moeder Maria Anna van Ôostnryk (1634-1696) uut Madrid verdreevn deur Juan II, de bastoardzeune van Filips IV. Je kost nie verdroagn da zyn halfbroere Karel verwoarlôosd weggestookn zat in 't Escorial, 't enorm paleis met 'n abdye en mausoleum, da Filips II haa loatn bouwn vo zyn voader Keizer Karel V. (van 1984 erkend als UNESCO weirelderfgoed). Mo Juan II stierf in 1679 en Maria Anna kêerde were no Madrid. Karel zou zelve an zyn halfbroere gevroagd hen vo zyn moeder of te zettn, omdat 'n zelve wilde regeern.
Louis XIV en zyn oorloogn
[bewerkn | brontekst bewerken]Kardinoal Mazarin en Louis XIV profiteerdn van de teegnsloagn van de Spoans-Habsburgsche dynastie vo zyn Ryk uut te breidn. Mo binst de Devoluusjeoorloge (1667-1668) tusschn Spanje en Vrankryk krêeg Spanje de steun van de Triple Alliãnsje: Iengeland, de Nederlansche Republiek en Zweedn. Vrankryk ha Franche-Comté veroverd, moar in 1668 wierd et Verdrag van Aakn geslootn en most Franche-Comté weregegeevn wordn an Spanje.
In 1672 begost Louis XIV een Hollandschn Oorloge. Mo d'Hollanders mostn ounder financieeln druk de stryd ipgeevn. In 1678 sloot Spanje de Vrede van Nijmegen en kwam Franche-Comté definitief ouder Vrankryk.
Zyn vrouwn
[bewerkn | brontekst bewerken]Zyn êeste vrouwe was Marie Louise van Orléans, e nichte van Louis XIV. Ze zoagn makkoar styf geirn en ze loazn vele in de kerke vo jounges te kunn hen, mo da lukte nie want je was verzekers impotent. Achter tien joar is ze gestorvn. Achter heur dôod wierd 'n verplicht van te trouwn mè Maria Anna van Beiern, prinsesse van Neuborg. Ze was e schonzuster van keizer Leopold I van 't Hillig Rôoms Ryk. Mo by heur lukteg' et nateurlik ook nie. Je gienk styf achteruut en je schrêemde vele by 't lyk van zyn êeste vrouwe, wa da doe peizn an Johanna de Woanzinnige.
Omdat 'n gin jounges haad kôost 'n e klêenzeune van Louis XIV, Filips van Anjou (loater Filips V van Spanje ) vor ipvolger.
-
Zyn moeder Maria Anna van Ôostnryk deur Diego Velázquez -
Zyn êeste vrouwe Marie Louise van Orléans -
Zyn twidde vrouwe Maria Anna van Beiern
_and_the_Spanish_crown.jpg)
Zyn dôod en de Spoansche Successieoorloge
[bewerkn | brontekst bewerken]Karel II stierf den êestn november 1700 in Madrid.
Zowel keunienk Louis XIV of keizer Leopold I voendn dan ze recht haan ip de Spoansche krôone. Doadeure begost in 1701 de Spoansche Successieoorloge, die deurde tout 1713 met de Vrede van Utrecht. Filips van Anjou, e klêenzeune van Louis XIV, kwam Filips V van Spanje. De Zudelikke Nederlandn giengn no den Ôostnrykschn tak van 't Huus Habsburg en da was 't ende van de Spoansche Habsburgers.
De stad Charleroi is noa Karel II genoemd.
|
Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Charles II of Spain ip Wikimedia Commons. |