Pieter de Corte
Pieter de Corte, ofte in e gelatyniseerde versie Petrus Curtius, (Brugge, 1491 - 16 oktober 1567) wos e Vlamsche gêestelykke en den êestn bisschop van Brugge van 1560 (zyn benoemienge) of 1562 (zyn installoasje) tot an zyn dôo in 1567.
Familje, jeugd en begun van zyn religieuze carrière
[bewerkn | brontekst bewerken]Pieter de Corte wos de zeune van Jan de Corte en Josine Bultinc en ôordigde tot en invloedryke Brugsche familje va scheepn'n en burgemêesters. Vo zyn middelboare studies trokt ie na de pedagogie "De Lelie" in Leuvn en derachter studeerde ie an de artes-faculteyt van de Leuvnsche universiteyt woarda tie in 1513 zyn meestersdiplom oaldigde. Je bleef ôok in "De Lelie" als leeroare Latyn, retoriek, dialectiek en fysica. Terbyst studeerdigde ie vodder an de theologiefaculteyt woar ie licencioat wierd. Byst die joarn ad 'm kennisse me verschillige humanistn lyk Desiderius Erasmus, Dirk Martens, Juan Luis Vives, Jan Fevijn, Frans van Cranevelt en Gerardus Mercator. De loatere Brugsche rechtsgelêerde Joos de Damhouder wos êen van zyn lêerliengn. In 1530 wierd Pieter de Corte uutendelyk meester in de theologie.
Ondertusschn wos 'tem ôok tot priester geweyd. In 1529 wierd em ôofdpaster van de Sint-Pieterskerke in Leuvn en in 1530 wierd ie tout kanunnik benoemd. Terbyst kwam em ôok gewoon ôogleroare theologie an d'universiteyt. In 1530, 1538 en 1548 wostie byst ieder kêe e semester rector van de Leuvnsche unief. J'ed derachtr verschillige officiële ipdrachtn uutgevoerd vo Karel V of vo de paus.
Bisschop van Brugge
[bewerkn | brontekst bewerken]In 1559 wos Pieter de Corte lid van de pauselyke commissie die moeste beslissn oovr d'erindêelienge van de bisdommn die de corrupsje binn'n de kerke en d'ipkomste van de protestantn moeste indykn. In 1560 wierd ie deur de Spoansche keunienk Filips II benoemd tout den êestn bisschop van vers gemakte bisdom Brugge, wa e joar derachter bekrachtigd wierd deur paus Pius IV. In december 1561 kwam zyn bisschopsweydienge en ip 8 februari 1562 wierd 'm byst e plechtige ceremonie in de Sint-Donoaskathedroale officiël ginstalleerd in zyn nief bisdom. Zyn woapnspreuke wos Festina lente ("Oast je troage"). Ondertusschn wos de Corte wel ol en oudn vent van over de tzeevntig.
Je moeste ip kortn tyd 't nieuwe bisdom Brugge goan organiseern en da in nie ol te makkelyke omstandigeedn. D' êeste ipflakkeriengn van kettery'n en protestantisme begoestn te kommn en anderszyds moestn achter 't Concilie van Trente de verschillige besluutn dervan in de praktyk gebrocht word'n.
By 't begun van zyn bestiersperiode ad 'm ôok verschillige kêern spel me Karel van Croÿ, de bisschop van Dôornik, van wie 't groundgebied vo 't nieuwe bisdom Brugge te kunn'n moakn wos ofgepakt en die nie 't akkôord wos me't afgeevn van bevoegdeedn. Pieter de Corte a wel goe refferensjes by't keunienklyk of, surtout me Margaretha van Parma. Ne kwam wel nie olsan goe overeen me 't stadbestuur wordeure da ter tefrente wryviengn woarn tusschn 't burgerlyk en't gêestelyk gezag. Ôok me de kanunniken van't kapitel ad tie somstekeern spel.
By de nieuwe funksje van bisschop van Brugge wierdn ôok de functies van proost van't Sint-Donoaskapittel en van erfachtig Kanselier van Vloandern oovrgedroagn. Mo da gebeurde mo me vele moeite omda de latste proost, Claude II Carondelet, zyn funksje nie wou ofgeevn en bleef weunen in de Proosdy. Pas achter 'ndeen zyn dôo in 1564 wierdn die titels (en de residensje) ôok feitelyk oovrgedroagn an Pieter de Corte. De Corte wierd in de reke van proostn en kanseliers vermeld lyk de 39st'n. wa da apeupri klopt me de reke van dedie die da ambt adn beklêed voorn em.
De Corte ed wel nie ol te vet vele kunn'n doene want ne gienk dôo ip 16 oktober 1567, mo vuuf joar achter zyn installoasje. Achter zyn dôod en ze in't bisdom Brugge twêe joar moen wachtn ip nen ipvolgr die uutendelyk Remi Drieux zo zyn. In dien tusschntyd van twêe joar wierd 't gezag woargenoomn deur drie kapittelvicarissn.