West-Vlams/Detail/Yper

Van Wikipedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Arroundissement Yper[bewerkn | brontekst bewerken]

ArrIeperLocatie.png

Dit is de detailpagina voor het Arroundissement Yper. De globale tabel kan je hier vinden.

Volgorde van de gemêentes: van 't westn noa 't oostn.

Minschn[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Man vent ? vint ? vint vint vint vint
Vrouw (neutraal) vrommens, wuf ? vromens ? wuf vromèns vromens weuf, vromiens
Vrouw (echtgenote) wuf, vrouwe ? wuf ? wuf vromèns wuf weuf, vromiens
Attractieve vrouw snelle, mokke,poete ? e snelle, poete ? mokke snelle snelle, keun mokke
Wijf (pejoratief) wuf ? ? ? wuf wuf wuf, trutte, kalle weuf, kalle, kallut
Jongentje knechtejoeng ? knechtjoeng, jongn ? knechtjoeng knechtjoeng joengetje, vintje mannetje, joengetje, vintje
Meisje mèsje, meesejoenk, mèsjekalut ? misje ? mèsje mèsche misje meistje, meistn
Meisje (deugniet) ? ? ? ? ? ? trinne, netebuk tryne, maanse
Iemand etwie(n) ? etwie(n) ? etwie(n) etwien etwie(n) etwien(e)
Koortsblaar kustpuste? ? ? ? kuspuuste kusbloaze? kursebloare kusbloaze, kuspeuste
Rug rik ? rik ? rik rik rik rugge
Schouders sjchoers ? shours ? sjchoers sjhoers schoers sjkoers
Het snot 't snot ? tsnot ? 't snot 't snot 't snot snottebelle, snottekeise, snottekelle
Conversatie vertellement ? klaptje ? koetnansje koetnansje, klapske koetnansje, klapnansje koetnansje
De praat parleej ? vrtelingn ? parlé parlé parlé, proat parlé
Mens/mensen meschn ? mesjn ? meschn mènshn mensjn mie(n)s/miesjn
Een oude koning en odn keunink ? ne oudn keunink ? en oedn keunienk 'n oede keunink 'n odn keunink nen ood'n keunienk
Onze zoon nuzze zeune ? uzze zeune ? nuuze zeune uze zeune euze zeune euze zeune
Mijn hart min èrte ? min erte ? mien erte min erte min erte min erte
Het Vlaams 't vlams ? 't vlams ? 't Vlams 't vloams 't Vlams 't Vlams
Het Spaans 't spaaas ? 't spaons ? 't Spaans 't Spoans 't Spoans 't Spoans
de Franse grens de Fransje grèze ? de shreve, franjsn grenze ? de Fransche grenze de Fransche grenze de Fransjke grenze de Fransjke grenze
de Vlaamse taal de Vlamsje toale ? nvlamjsn taole ? de Vlamsche toale de Vloamsche toale de Vloamsche toale de Vlamsjke toale

Noot: In ZO WVL wordt knechtebrakke gebreukt voor 'n meiske da zich lik ne joengn gedroagt.

Beestn[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Garnalen hèèrnoars ? ? ? geirnoars geirnoars gernoars hèèrnoars
Kikvors puut ? ? ? puut put, pudde put peut
Konijn keun ? ? ? keun keun keun keun
Konijn (m) rammeloare, keunebuk ? ? ? (keune)buk keunebuk buk buk
Konijn (v) keunemoere ? ? ? (keune)moere moere moere (keune)moere
Lieveheersbeestje piepauw ? ? ? piepauw, emelbeestje pimpampoentje pimpampoentje, emelbistje emelbeestje
Spin kobbe ? ? ? kobbe kobbe kobbe kobbe
Wesp fruttnier ? ? ? frutt,nier wespe fruttnier wespe
Worm tettink ? ? ? tettink tettink tettink tettienk
Geit gête ? ? ? gête giète gjitte e géte
Paard pèrd ? ? ? peird pèrd pèrd en peird
Vogel veugel ? ? ? veugel veugel veugel ne veugel
Muis muus ? ? ? muus, muuze muus muzze e mueze
Hond/honden oend/oes ? ? ? en oend oend nen ond/on'n nen ond/on'n
Mus/mussen musje/musjn ? ? ? musche/muschn musjn musjke/musjn e musjke/musjn
Vis/vissen vis/visjn ? ? ? vis/vischn visn vis/visjn ne vis/visjn

Fruut en groensels[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Bessen beiers ? ? ? beiers beiers ? beiers
Biet bieëtte ? ? ? bjeete bietn ? bitteroape
Erwt errewete ? ? ? erwete errewete ? erwete
Noot neute ? ? ? noote note ? note
Prei porret, parret ? ? ? porret, pret parret ? porret
Schorseneren schorsnjiël'n, sjosneewn ? ? ? sjhorsenjeel'n schorsenièln ? sjkorsneewn
Sinaasappel sinappel / oraaje ? ? ? sinappel sinappel ? sinappel
Ui andjoe ? ? ? andjoen andjoen ? andzjoen
Wortelen karootn ? ? ? karootn karootn ? karootn

Kleers en soortn stofn[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Breiwol sjette ? ? ? schette, wulle sjette sjète sjeite
Diamant diamante ? ? ? diamant diamant diamant karboenkel
(Rib)fluweel poane ? ? ? poane poane poane poane
Katoen (geven) sjette geevn ? ? ? goave, schette geevn sjette gevn sjette gevn, slunse gevn sjette, slunse, goaze geevn
Muts mutse ? ? ? mutse mutse mutse mutse
Pantoffels (toe) savattn ? ? ? savatn savatn savatn sjavatn
Pantoffels (open) sletsen ? ? ? sletsn, sleffers sletsn sletsn, sleffers sleffers, sletsn
Schoenen sjchoen ? ? ? schoen sjhoenn sjkoen sjkoen

Int uus en in nof[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Deken sarze ? ? ? serze, sarze sarze sarze serze
Emmer seule ? ? ? seule seule seule seule
Huisje uuzetje ? ? ? uuzetje uzzegje euzetje euzetje
Kruiwagen puppegoale ? ? ? korrewoagn korrewoagn korrewoagn korwoagn
Lucifer sujfer ? ? ? sujfer steksjhe steksje sulfer
Schommel ruttekokke ? ? ? ballesôre ballesoire renne ballesjiere
Vaatdoek sjchutteldoek ? ? ? schutteldoek schutteldoek sjkutteldoek sjkutteldook
Verf varve ? ? ? verve verve verve verve
Pop puppe ? ? ? puppe puppe puppe e puppe

Eetn en drynk'n[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Bord (schotel) talloëre ? ? ? tallôre tallore talwore assiete, teljore, tajoore
Boterham stute ? ? ? stute stute stutte steute, stutte
Fles flesje ? ? ? flesche, flossche flesje flosjke flosjke
Peperkoek krudekoeke ? ? ? krunekoeke,kruddekoeke, pendepies zoetekoeke zoetekoeke,pendepies pendepiesche
Pint pinte ? ? ? piente pinte pinte pinte
Tas (kopje) zatte ? ? ? zatte zatte tasse tasse
Tas (groot) zatte ? ? ? zatte zatte zatte zjatte
Vork forsjette ? ? ? ferschette fersjette fersjette fersjette
Boter butter ? ? ? beuter beuter beuter beuter
Pap keirepap ? ? ? pap keirepap keiremelk keiremelk

Nateure[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Brug bruhhe ? ? ? brugge bruhhe bruhhe bruhhe
Buiten buutn ? ? ? Buutn beutn butn beutn
Gras hes ? ? ? ges hès hes hes
Groef, insnijding gerre ? ? ? gerre gerre gerre vorre
Modder moëze ? ? ? môze moase môze moozje, oore
Paardenbloem beddepisser ? Beddezeker ? beddezêker beddepisser beddepisser pissebedde
Idem (blad+wortel) ? ? ? ? beddepisser ? beddepisser ---
Regen ree? ? ? ? renne rinne rinne rèèn
Schaduw sjchouwte ? ? Schouwte schouwte schauwte schouwte sjkouwte
Spleet herre ? ? ? gerre gerre splette, gerre herre, splette
Stuk (land) stik ? ? ? stik stik stik stik
Toren toern ? ? ? ? toarn tôrn torre, torn
Zee ziè ? ? ? ? ziè zji zee
Zon zunne ? ? ? zunne zunne zunne de zunne
Licht (van lamp) lucht ? ? lucht ? lucht lucht luch(t)
Vuur vier ? ? ? vier vier vier vier
Onkruid wiet ? ? ? wiet wiet (on)krud (on)kreud
Muur meur ? ? ? ? meur meur ne meur
Stad stee ? ? ? ? stad stad e stee
Plein/pleinen pling ? ? ? ? pling pling/plings en pling/plings
Groentemarkt groenselmart ? ? ? ? groenselmart groenselmart hroonselmaart

Cifers[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
5 vuve ? ? ? vuvve vuve vuvve veuve
15 viftiene ? ? ? viftiene viftiene viftiene vihtiene
50 fiftih ? ? ? viftig fiftih fiftih vihteh
1000 deust ? ? ? dust deust dust deust

Kleurn[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Geel heif ? ? ? gilf heel, gilf heel heif
Paars purper ? ? ? purper paars paars mauve

Eigenschap'n[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Dun dinne ? ? ? dinne, fin dinne dinne dinne
Genoeg enoeh ? ? ? enoeg genoeg enoeg henooh
Kwaad vies, kwoad ? ? ? ten(de),vies, dul, kwoad vies vis, dul vies
Moedig stoet ? ? ? courageus courageus koeragjeus stoot
Stout droef ? ? ? droef,stoet droef droef droof
Verdriet (hartepijn) ertzjer ? ? ? Ludduvuddu(uh-klank) ertzièr ertzjir ertzeer (èèn)
Vies, vuil vul, kiezig ? ? ? vül, kizzig kizig kizzig keezih, smèèrih
Weinig weinig ? ? ? winnig weinig weinig, e bitje letter
Duur (€) dier(e), kostelik ? ? ? diere, kostelik diere diere diere
Blij blidde ? ? ? blide,cotent content blidde, content blie, conten(t)

Tusschnvoegsels, voorzetsels[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Halverwege overwege/oofwege ? ? ? overwege olverwehe olverwehe oaverweuhe
Naast lâsn ? ? ? naasn, neffers,neffest neffest neffest neffers
Nochtans pertank ? ? ? pertank pertank pertank pertank
Op op, up ? ? ? up,ip up up up
Ondertussen bedèsn, bisn ? ? ? beisn,beesteweele bistn bistens binsdien, ondertusjn
Overlangs, in de lengte êsn'ês ? ? ? enstens enstens enstens enstens
Verder vodder ? ? ? vodder vodder vodder vodder
Volgende (keer) noaste kè ? ? ? noaste kih noaste kiè noaste ki noaste kee
Ergens etwoarsn ? ? ? etwoa(schn) etwoastn etwoasn entwoastn
Tussen tusje ? ? ? tuschn tussjn tusjn tussjn
Nergens nowersn ? ? ? nowwers(n) nieveranst nievers nievers
Meer mjer ? ? ? mêer mêer mi mei

Werkword'n[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Bidden leezn ? ? ? bidn, leezn leezn bidn leezn
Goed functioneren macheern, foetern ? ? ? marsheern, goan, foutern marsheern marsjeern foetern
Groeien groejn ? ? ? groein groein groein hruujn
Krabben (jeuk) sjarteln ? ? ? schartn sjhartn sjkartn sjkaartn
Legen iddeln ? ? ? leegn,leeg moakn,utoaln,leegoaln iddeln iddeln leegn
Luiden (klokken) luudn ? ? ? ludn lujn ludn luujn
Luisteren luustern ? ? ? ortn, lustern lustern lustern, orten ortn
Morsen (vb. water uit glas) sturtn ? ? ? sturtn,smosn sturtn sturtn moosjn
Naderen noazn ? ? ? noazn noazn noazn noazn
Rijden ryn ? ? ? rien ryn ryn ryn
Schuren sjuurn ? ? ? scheurn wrivn wrivn sjkeurn
Ik ben 'k zi(n) ? ? ? 'k zi(n) k'zin 'k zi 'k benne
Uit de weg gaan hertn ? ? ? hertn hertn hertn hertn
Ga uit de weg! hert! ? ? ? herte! shèrt joe! hert eki herte joe!
Blijven bluuvn ? ? ? bluvn bluvn bluvn bleuvn
Vechten vichtn ? ? ? vichtn,kletsn,buschn,battern battern battern vichtn
Wenen kriesjn ? ? ? kriesjn,bleitn bleitn blitn kreesjn, bleitn
Brengen bryngn ? ? ? bringn bringn bringn bryngn
Gewerkt evrocht ? ? ? getravailleerd,gevrocht,èvrocht hevroht evrocht hevroh
Gezegd ezeid ? ? ? hezeit,èzeit hezeit ezeid hezei
Gebracht ebrocht ? ? ? èbrocht,hebrongn hebrocht ebrocht hebroh

Kalender[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
Maandag moandag ? ? ? moandoage, mandag moandoahe moandag moandoahe
Dinsdag disndag ? ? ? disndoage, disndag disndoahe disndag dizzndoahe
Woensdag woesdag ? ? ? oosdoage, woesdag woensdoahe woesdag oensdoahe
Donderdag dunderdag ? ? ? dunderdoage, dunderdag dunderdoahe dunderdag dunderdoahe
Vrijdag vridag ? ? ? vrydoage, vridag vridoahe vridag vreedoahe
Zaterdag zoaterdag ? ? ? zoaterdoage, zoaterdag zoaterdoahe zoaterdag zoaterdoahe
Zondag zundag ? ? ? zundoage, zundag zundoahe zundag zundoahe
Allerheiligen ollereilige ? ? ? ollereilign ollerheilign ollereiligen ollerillehen
Kerstmis kestdag ? ? ? kestdag kestdag kestdag Kestdag
Pinksteren siengsn ? ? ? siesjn siensjn sjienksen siensjn
15 augustus oof oe(g)st ? ? ? oof oeste olf oegst olf oest ---

Moatschappie[bewerkn | brontekst bewerken]

Nederlands Poperienge Vletern Euvelland Mêesn Yper Langemark Poelkapelle Zunnebeke Wervik
België Belgie, Begje ? ? ? bèlhië belgië begje Belgje, Belzjik
Frankrijk Vrankri(e)k, 't Fransje ? ? ? 't Fransje,Vrankrik vrankriek 't Fransjke 't Fransjke
politie poliesje/flyks ? ? ? polische,fliks,mickey's,smurvn,kissak'n polisjhe polisje polisje
provincie provinsje ? ? ? provinsche provinsjhe provinsje provinsje
werkloosheid an dop zyn ? ? ? nwerkloozit werkloosheid werkloosid werkloosheed
Overgenomen van "https://vls.wikipedia.org/w/index.php?title=West-Vlams/Detail/Yper&oldid=290085"