Zêeuws
Zêeuws is e Friso-Frankische streektoale die geklapt wordt in 't zuudwestn van Holland in de provinsje Zêeland en ip 't eiland Goeree-Overflakkee in de provinsje Zuud-Holland. In grote lynn trek 't Zêeuws gheel goed ip 't West-Vlams, vooral de grammatica is bykans 'tzelfste en d'uutsproake van verschillige klienkers en medeklienkers gelykt ôok goed ip de West-Vlamsche uutsproake. Woa da je wel styf grote verschilln hôort is in hunder woordenschat, ze gebruukn zynder vele minder Fransche lêenwoordn mo èn integendeel vele mêer ounder Hollandschn invloed gestoan ghed (en stoan der nog olsan ounder). Een ander dudelik verschil is dan z'in plekke van 't werkwoord 'zijn' 't werkwoord 'bennen' gebruukn, in 't enkelvoud en in 't meervoud.
't Woord Zêeuws is een oude Middelnederlandsche genitiefvorm van zêe en wil dus letterlik zeggn: van de zêe, an de zêe. 't Komt in e citoat geschreevn deur Jacob van Maerlant:
- Men moet om de rime te souken
- Misselike tonghe [verschillige toaln] in bouken:
- Duuts, Diets, Brabants, Vlaemsch, Zeeus;
- Walsch, Latijn, Griex ende Hebreeus
Siddertdien is de benoamienge "Zêeuws" vo de toale van Zêeland bluuvn bestoan. Der zyn wel veel andere benoamiengn, woavan dat er sommigte mêer gebruukt zyn, lik de noame van de streke (Walchers, Zuud-Bevelands) of de plekke. Da komt omdat er in ieder dorp wel een ander dialect geklapt wordt.
In 't westelik dêel van Zêeuws-Vloandern wordt Zêeuws-Vlams geklapt. Die toale wordt nie by 't Zêeuws gereeknd moa by 't West-Vlams. In feite goan Zêeuws en West-Vlams vloeiend in mekoar over en ze zyn nauwe an mekoar verwant.
De dialectn van 't Land van Hulst, 't ôostelikste dêel van Zêeuws-Vloandern, en e dêel Zêeuws-Vlamsche grensdorptjes zyn gin Zêeuwsche (Friso-Frankische), moa Ôost-Vlamsche (Frankische) dialectn.
Zêeuwsche dialectn
[bewerkn | brontekst bewerken]- Svores (Oostvoorne en omgevienge)
- Goerees
- Flakkees
- Schouws-Duvelands
- Fluplands (St. Philipslands)
- Thools
- Noord-Bevelands
- Walchers
- Burgerzêeuws
- Zuud-Bevelands
- Land-van-Axels
- Land-van-Cadzands
Externe koppelienge
[bewerkn | brontekst bewerken]- De Zeêuwse taelsite, Site over 't Zêeuws.
- De Zeêuwse Wikipedia
Zie de Zêeuwse uutgoave van Wikipedia. |