Velokoerse

Dat artikel es geschreevn in 't Zuudôostelik West-Vlams.

Velokoerse of kortweg koerse es ne sport. De bedoelinge es om met ne koersvelo zo zêre meuglik van start tot finish te geroakn. 't Es nen echtn ploegsport. Nen ploeg bestoat typisch uut êen of eventueel twêe kopmann, en mêerdere elpers, en weirdt geleid deur nen sportdirecteur. Oloewel professioneel wielerploegen uut soms 30 coureurs bestoan, mag 't er an iedere koerse toch moar nen ploeg van 8 tot 10 coureurs startn.

Sôortn wielrenn

Oloewel de velokoerse ip de weg, die ier beschreevn weirdt, et mêest gekend es, zyn der ôok nog andere disciplines:

koerse ip de piste: coureurs droain ip een geslootn circuit zo zêre meuglik roundjes
cyclocross: wielerkoerse, moa toen in et veld (moa ôok in 't zand, de moze of deur 'n bus)
mountenbiken: nen extremern vorm van veldryen, zo moetn der byvôorbeeld ôok over rotsn gereedn wordn

Olle disciplines zyn Olympisch, uutgenoomn cyclocross.

Koerse ip de boane

De discipline met de mêeste internationoale uutstroalienge es de koerse ip de weg. Et wielerseizoen start in januoari en endigt in november. D'r zyn twêe sôortn koersen:

Êendagswedstrydn

Êendagswedstrydn zyn, lik of da de noame ol verklapt, wedstrydn die over êne dag gereedn wordn. Der zyn veel êendagswedstrydn, ingedêeld in categorieën volgens under belang. De belangrykste wedstrydn zyn sinsn 2005 gegroepeerd in de UCI Pro Tour. De belangrykste periode vo de êendagswedstrydn is moart-april, met een ipêenvolginge van Pro Tour-wedstrydn. Een ander belangryke periode es et nojoar, met een twêede reeks wedstrydn eindigend in 't Weireldkampioenschap.

Een aantal van de belangrykste wedstryden zyn:

West-Vloandern eit een ryke tradisie in de koerse, en vele gemêentn ein ôok under eigen koerse. Een aantal vôorbeeldn: E3 Prys Vloandern, Kuurne-Brussel-Kuurne en Twis deur Vloandern.

Wielerroundes

Verspreid over et hêle joar zyn der veel kortere rittnwedstrydn, moar de belangrykste ein platse van mei tot september: Rounde van Itoalië, Rounde van Vrankryk, Rounde van Spanje. De mêeste roundes ein een ofwisselend palet an rittn: vlakke rittn, bergrittn, tydrittn, ploegentydrit ... In de wielerroundes ei je verschillende klassementn.

Iedern dag dat er nen rit gereedn weirdt, es 't er nen dagwinnoare.
De belangrykste prys es de overwinninge in tyd. Olle tydn van olle rittn weirden tôpegeteld, en deen met minste tyd wint de rounde.
Doarnevers ei j'ôok nog 't puntnklassement. An d'ankomste weirdn der puntn gegeevn in platse van noa den tyd te kyken.
Et bergklassement
De klassement voor de beste joungere, de aanvalslust enz.

West-Vloandern eit êen wielerrounde: de Driedoagse van De Panne.

Subdisciplines en specialisoatie

Der bestoan verschillende types van renners, noargelang under kwaliteitn, lik de sôorte spiern da z'ein:

Sprinters: da zyn coureurs die meedoen vo d'overwinnienge oat et peloton in groep ankomt an de finish. Voorbeeldn zyn Tom Boonen en Robbie Mc Ewen.
Tydryders: zyn coureurs die goe zyn in nen tydrit en die dus zêre allêne keunn ryen. 't Es et slag coureurs die, os ze meekeunn in de bergn, nogal dikkers favoriet zyn vo d'eindoverwinninge in een wielerrounde. Vôorbeeld: Lance Armstrong.
Klimmers: gastn die gemakkelik bergip keunn ryen. Vôorbeeld: Marco Pantani, Lucien Van Impe en ier ôok Lance Armstrong.
Aanvallers: coureurs die geirne in d'oentsnappinge goan, mêestal in vlakke rittn en zogenoamde overgangsrittn, da zyn rittn tussn twêe bergrittn in. Vôorbeeld: Johan Museeuw, Nico Mattan.

Verder weirdn coureurs nog in twêe categorieën ounderverdêeld:

Kopmann: gastn die êen van de kwaliteitn van ierbôovn ein, en dus doardeure veel winn.
Knechtn: die iets mindere kwaliteitn ein, en doardeur vôoral de kopmann moeten elpn: woater goan oaln by de ploegleider, tempo bepoaln van et peloton, de kopman uut de wind zettn, nen velo ofstoan an de kopman ot y plat rydt enz...

Strategieën

Der zyn verschillende strategieën:

O ne ploeg nen goein sprinter in uus eit, goan ze trachtn om et peloton t'ôpe t'oudn tot an de mete.
Ploegen zounder sprinter goan aanvalln, da wil zeggn: nen coureur goat trachtn te demarreern uut et peloton en allêne, of in een klêen groepke, de mete trachtn t'oaln.
In ne bergrit goat nen ploeg met nen goeie klassementsryder de koerse trachtn te controleern deur zyn ploeg et tempo te loatn bepoaln. Klassementsryders die goe bergip keunn ryen, goan toen ip de latste bergn trachtn te demarreern.

Dopienge

De koerse es een sport die nogal geploagd es van dopienge, wa nen smet legt ip hêel de sport.