West-Romeins Ryk: verschil tussen versies

← Vorige veranderienge Volgende veranderienge →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 5 apr 2011 14:42

‘t West- Romeins Ryk (Latyn: Imperium Romanum Pars Occidentalis) was et westelik stik van et Romeins Ryk, achter de splitsienge in 285 deur keizer Diocletianus. D’hoofdsteedn van ’t West-Europees Ryk woarn êest Milaan (286-402) en loater Ravenna (402-476). De latste West-Romeinsche keizer, Romulus Augustus, wierd in 476 ofgezet deur de barboar Odoaker, die e commandant was van de Germoann en keunienk van Itoalië kwam.

De grenze wierd getrokkn tusschn ’t Westn met Itoalië, woa dan ze Latyn klaptn, en ‘t Oostn woa dan ze Grieks klaptn en woa dan ze ’t vele beter steldn. ‘t Oost- Romeins of Byzantyns Ryk, mè ’n hoofdstad Constantinopel, blêef bestoan tout in 1453.

Loater zyn de Romeinsche Rykn nog verschillige kêern herênigd en were gesplitst gewist, mo de verschilln in cultuur en economie kwoamn te grôot, en achter ’n dôod van keizer Theodosius I in 395 blêef et Ryk definitief gesplitst.

De grôte volksverplatsiengn en invoasies

’t Romeins besteur begost de macht te verliezn deur ’n hoop invoasies. In 406 wierdn z’overspoeld deur verschillige Germoansche stammn lik Bourgondn, Sueevn, Vandoaln, Aloann en Sloavische stammn, die under definitief in Gallië installeerdegn.

Vô de Vlamsche kust dookn d’r Saksische en Angelsche piroatn ip en de Gootn wierdn uut Silizië en Slovakeye verdreevn deur de Hunn (nomoadn uut Centroal Azië o.l.v. Atilla) en de Visigootn.

Hispania bezet deur de Visigootn (of West-Gootn)
Gallia bezet deur de Frankn en Bourgondiërs
Afrika bezet deur de Vandoaln
Britannia bezet deur Angeln, Friezn, Juutn en Saksn van Nôord-Duutsland en Denemarkn.
Itoalië bezet deur de Ostrogootn (of Oost-Gootn).

De leiders van de Germoann woarn gouverneurs ounder de keizer, moar in de praktyk woarn ‘t ounofhankelikke keunienkrykn die an de boasis loagn van de loatere West-Europeesche stoatn.

Achter dat Odoaker in 476 de latste West-Romeinsche keizer Romulus Augustus in Ravenna ofzet haad, kwamt ’n ounder ’t bewiend van de Oost-Romeinsche keizer Zeno van Byzantium, die nog ossan vele macht haad en je benoemdeg' hem zelve tout keunienk van de Oost-Gootn en Itoalië. Je kwam ook gouverneur en platselik bevelhebber van de Oost-Romeinn.

In ‘t gebied round Lutetia, (nu Parys) het de Romeinsche generoal Syagrius ‘t nog uutg’houdn tout in 486. De Frankn, ounder Clovis I, veroverdn ‘t latste stik van ‘t Romeins Ryk in West-Europa.

De nieuwe keizer van 't West-Romeins Ryk

Teegn de gouste van Constantinopel wierd Karel de Grôotn ip Kestdag, in ‘t joar 800, deur paus Leo III gekrôond tout nieuwe keizer van 't West-Romeins Ryk, achter ‘n ounderbrekienge van 324 joar. Den titel was nie mè gegeevn in West-Europa achter 476. ’t West-Romeins Ryk wierd theoretisch were vôortgezet als ’t Karolingisch Hillig Rôoms Ryk.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-[[Ofbeeldienge:Theodosius I's empire.png|right|thumb|400px|De splitsienge van ‘t Romeins Ryk, achter d’n dôod van Keizer Theodosius I in 395, in een West- en een Oost-Romeins Ryk]]
+[[Ofbeeldienge:Theodosius I's empire.png|right|thumb|400px|<center>De splitsienge van ‘t Romeins Ryk]]
-'t '''West- Romeins Ryk''' (in ‘t Latyn ''Imperium Romanum Pars Occidentalis'') ountstound in 395, ‘t joar van de definitieve splitsienge van ‘t [[Romeins Ryk]] in een West- en een Oost- of Byzantyns Ryk. D’oofdsteedn van ’t West-Europees Ryk woarn êest [[Milaan]] (394-402) en loater Ravenna (402-476). De latstn West-Romeinschn keizer, Romulus Augustus, wierd in 476 ofgezet deur Odoaker, barboar en commandant van de Germoann.
+‘t '''West- Romeins Ryk''' (Latyn: ''Imperium Romanum Pars Occidentalis'') was et westelik stik van et [[Romeins Ryk]], achter de splitsienge in 285 deur keizer Diocletianus. D’hoofdsteedn van ’t West-Europees Ryk woarn êest [[Milaan]] (286-402) en loater Ravenna (402-476). De latste West-Romeinsche keizer, Romulus Augustus, wierd in 476 ofgezet deur de barboar Odoaker, die e commandant was van de Germoann en keunienk van Itoalië kwam.
-’t Oost-Romeins Ryk, met d’oofdstad Constantinopel, bleef bestoan tout in 1453.
+De grenze wierd getrokkn tusschn ’t Westn met Itoalië, woa dan ze Latyn klaptn, en ‘t Oostn woa dan ze Grieks klaptn en woa dan ze ’t vele beter steldn. ‘t Oost- Romeins of Byzantyns Ryk, mè ’n hoofdstad Constantinopel, blêef bestoan tout in 1453.
-==Splitsienge==
-‘t Oorsprounkelik Romeins Ryk was ol in 285, ounder keizer Diocletianus, gesplitst gewist in een oostelik en een westelik stik. De grenze wierd getrokkn tusschn Itoalië en ’t Westn, woa dan ze Latyn klaptn, en ‘t Oostn woa dan ze Grieks klaptn en woa dan ze ’t veel beter steldn.
-Loater zyn de Romeinsche Rykn nog verschillige kêern erenigd en were gesplitst gewist. De verschilln in cultuur en economie wierdn ossan moa grotter.
+Loater zyn de Romeinsche Rykn nog verschillige kêern herênigd en were gesplitst gewist, mo de verschilln in cultuur en economie kwoamn te grôot, en achter ’n dôod van keizer Theodosius I in 395 blêef et Ryk definitief gesplitst.
+==De grôte volksverplatsiengn en invoasies==
-Achter d’n dôod van Keizer Theodosius I in 395 is ‘t Ryk definitief gesplitst.
-[[Ofbeeldienge:Routes of the barbarian invaders, 5th century AD.gif|thumb|400px|Routes van de Germoansche invoasies binst de grote volksverplatsiengn]]
+[[Image:Invasions of the Roman Empire 1.png|thumb|400px|<center>Invoasies van de Germoann en de Hunn in 't Romeins Ryk (100-500)]]
+’t Romeins besteur begost de macht te verliezn deur ’n hoop invoasies. In 406 wierdn z’overspoeld deur verschillige Germoansche stammn lik Bourgondn, [[Sueevn]], Vandoaln, Aloann en Sloavische stammn, die under definitief in [[Gallië]] installeerdegn.
-==De grote volksverplatsiengn en invoasies==
-’t Romeins besteur begost z’n macht te verliezn deur ’n ôop invoasies. In 406 wierdn z’overspoeld deur verschillige Germoansche stammn lik Bourgondn, [[Sueevn]], Vandoaln, Alaann en Sloavische stammn, die under definitief in Gallië installeerdegen.
-Vô de Vlamsche kust dookn d’r Saksische en Angelsche piroatn ip en de Gootn wierdn uut Silizië en Slovakeye verdreevn deur de Hunn (nomaadn uut Centroal Azië o.l.v. Atilla) en de Visigootn.
+Vô de Vlamsche kust dookn d’r Saksische en Angelsche piroatn ip en de Gootn wierdn uut Silizië en Slovakeye verdreevn deur de Hunn (nomoadn uut Centroal Azië o.l.v. Atilla) en de Visigootn.
-==’t Ryk komt in andn van de Germoann==
 *Hispania bezet deur de Visigootn (of West-Gootn)
 *Gallia bezet deur de [[Frankn]] en [[Bourgondiërs]]
 *Afrika bezet deur de Vandoaln
-*Britannia bezet deur Angeln, Friezn, Juutn en Saksn van Noord-Duutsland en Denemarkn.
+*Britannia bezet deur [[Angeln]], Friezn, Juutn en Saksn van Nôord-Duutsland en Denemarkn.
-*Italië bezet deur de Ostrogootn (of Oost-Gootn).
+*Itoalië bezet deur de Ostrogootn (of Oost-Gootn).
-De leiders van de Germoann  woarn gouverneurs ounder de keizer, moar in de praktyk woarn ‘t ounofankelikke keuninkrykn die an de boasis loagn van de loatere West-Europeesche stoatn.
+De leiders van de Germoann woarn gouverneurs ounder de keizer, moar in de praktyk woarn ‘t ounofhankelikke keunienkrykn die an de boasis loagn van de loatere West-Europeesche stoatn.
-Ot Odoaker in 476 de latstn West-Romeinschn keizer Romulus Augustus in Ravenna ofzette, kwamt ’n ounder ’t bewind van de Oost-Romeinschn keizer Zeno van Byzantium, die nog ossan vele macht aad en je benoemdeg' em zelve tout keunink van de Oost-Gootn en Itoalië en je was ôok
+Achter dat Odoaker in 476 de latste West-Romeinsche keizer Romulus Augustus in Ravenna ofzet haad, kwamt ’n ounder ’t bewiend van de Oost-Romeinsche keizer Zeno van Byzantium, die nog ossan vele macht haad en je benoemdeg' hem zelve tout keunienk van de Oost-Gootn en Itoalië. Je kwam ook gouverneur en platselik bevelhebber van de Oost-Romeinn.
-gouverneur en platselik bevelebber van de Oost-Romeinn.
-In ‘t gebied round Lutetia, (nu [[Parys]]) èt de Romeinschn generoal Syagrius ‘t nog uutg’oudn tout in 486. De Frankn, ounder [[Clovis I]], veroverdn ‘t latste stik van ‘t  Romeins Ryk in West-Europa.
+In ‘t gebied round Lutetia, (nu [[Parys]]) het de Romeinsche generoal Syagrius ‘t nog uutg’houdn tout in 486. De Frankn, ounder [[Clovis I]], veroverdn ‘t latste stik van ‘t  Romeins Ryk in West-Europa.
-==De nieuwn Keizer van 't West-Romeins Ryk==
+==De nieuwe keizer van 't West-Romeins Ryk==
-Teegn de gouste van Constantinopel wierd [[Karel den Grôotn]] ip [[Kestdag]] van ‘t joar 800 deur paus Leo III gekrôond tout nieuwn keizer van 't West-Romeins Ryk, een titel die nie mê sedert 476 in West-Europa gebruukt was en dus achter een ounderbrekienge van 324 joar. ’t West-Romeins Ryk wierd theoretisch were vôortgezet ols ’t [[Karoliengers|Karolingisch]] [[Illig Rôoms Ryk]].
+Teegn de gouste van Constantinopel wierd [[Karel de Grôotn]] ip [[Kestdag]], in ‘t joar 800, deur paus Leo III gekrôond tout nieuwe keizer van 't West-Romeins Ryk, achter ‘n ounderbrekienge van 324 joar. Den titel was nie mè gegeevn in West-Europa achter 476.
+’t West-Romeins Ryk wierd theoretisch were vôortgezet als ’t [[Karoliengers|Karolingisch]] [[Hillig Rôoms Ryk]].
 [[Categorie: Romeins Ryk]]