Charles IV van Vrankryk
1294-1328 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Keunienk van Vrankryk | ||||||
|
||||||
Keunienk van Navarra | ||||||
|
||||||
|
Charles IV, lik z'n voader bygenoamd de Schôonn (Frãns: le Bel), van 't Huus Capet, (Creil, 18 juni 1294 - Vincennes, 1 februoari 1328), was de derde zeune van keunienk Philippe IV le Bel en keuniginne Joanna I van Navarra. Je volgde z'n broere Philippe V ip als keunienk van Vrankryk en Navarra (als Charles I). Ip 9 januoari 1317 liet ie hem krôonn in de kathedroale van Reims. Je regeerde van 1322 tout an z'n dôod.
Deurdat ie en zyn twi oudere broers (de drie zeuns van Philippe le Bel]]) gin mannelikke erfgenoamen haan, wast ie de latste keunienk van 't Huus Capet.
Zyn oudste broere Louis X haad een dochter, Joanna II van Navarra. Zyn postuum geboorn zeune, Jean I, leefde mo vuuf doagn. Zyn twidde broere Philippe V ha vor an de macht te kunn kommn, d'ipvolgienge van vrouwn moetn anvechtn ip ground van de Salische Wet. Mo doadeure kostn zyn eign dochters hem ook nie ipvolgn. En Charles IV haad ook gin zeuns.
Als ipvolger wierd er nu gekeekn noar e mannelikke noakommelienk van ofwel Isabelle, een dochter van Philippe le Bel, ofwel van zyn joungere broere Charles, de groaf van Valois. Edward III van Iengeland, de zeune van Isabelle, vound dat 'n me zyn Frãnsche moeder recht haad ip de Frãnsche trôone. Mo de zeune van Charles van Valois, Philippe, wierd verkoozn deur den oadel en azo wierd et Huus Valois gesticht. Philippe volgde Charles IV ip als Philippe VI van Vrankryk.
Ipstand van de Vlamsche keirels
[bewerkn | brontekst bewerken]Charles IV was nog mo keunienk en direct wierd ie al geconfronteerd met de Boerenipstand van Kust-Vloandern, een ipstand van keirels in 't Vlams kustgebied, die uutbrak in 1323 ounder leidienge van Klaas Zannekin.
De groaf van Vloandern, Lodewyk I, liet de Vloamiengn hooge belastiengn betoaln in ipdracht van Charles IV.
De inweuners van de kasselryen Veurn, Bergn, Belle, Kassel, Poperienge en Broekburg verêenigdn under en wildn nie me betoaln. De groaf wildeg hem nie loatn kenn en je dreigde van under macht en privileges of te pakkn.
In 1325 bezette Zannekin Nieuwpoort, Veurn, Yper en Kortryk. In Kortryk kost ie zelfs de groaf vangn. Je probeerde loater ook Gent en Oudenoarde te bezettn, mo da mislukte. In februoari 1326 kwam Charles IV tussn en Lodewyk I wierd bevryd. Ze kwoamn overêen me de Vrede van Arques.
Mo de vrede blêef nie deurn. In 1328 vroeg de groaf hulpe an de nieuwe keunienk Philippe VI en ip 23 ogustus kost Vrankryk de Vloamiengn versloan in de Slag by Kassel.
Vrouwn en jounges
[bewerkn | brontekst bewerken]Charles IV trouwde drie kis. Vuuve van zyn zes jounges zyn jounk gestorvn. Allêene zyn joungste en postuum geboorn dochter kwam ouder. Ze wierd twi moandn achter 'n dôod van heur voader geboorn. Binst die twi moandn was zyn kozn Philippe VI regent in ofwachtienge van de geboorte. En angezien dat et were e meisje was, kost ie keunienk van Vrankryk wordn.
Charles IV trouwde in:
- 1307 me Blanche van Bourgondië, dochter van groaf Otto IV van Bourgondië. Ze zyn geschid in 1322. Under jounges:
- Philippe (1314 -1322)
- Jeanne (1315-1321)
- 1322 me Marie van Luxemburg, dochter van keizer Hendrik VII
- Louis (1324)
- 1324 me Jeanne van Évreux
- Jeanne (1326-1327)
- Marie (1327-1341)
- Blanche (1328-1393)
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Charles IV of France van Wikimedia Commons. |