Lorenzo de' Medici
| 1449 – 1492 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Signore (hêre) van Firenze (de facto) |
||||||
|
||||||
|
Lorenzo de’ Medici, bygenoamd Il Magnifico (Firenze, 1 januoari 1449- Careggi, 8 april 1492) was e zeune van Piero de' Medici en Lucrezia Tornabuoni.
Tegoare me zyn broere Giuliano volgdeg’t ie zyn voader ip en zette surtout ‘t beleid van zyn grôotvader Cosimo vôort.
Lorenzo il Magnifico is êen van de bekendste Medici en je regeerdeg’ over Firenze binst ‘t hoogtepunt van d'Italioansche renaissance.
Je was zot van kunst en je liet, in noavolgienge van zyn grôotvoader Cosimo, de beste schilders, filosoofn en dichters no z’n hof kommn en je was e mecenas vo kunstenoars lik Leonardo da Vinci, Donatello, Leone Battista Alberti, Paolo Uccello, Filippo Lippi, Sandro Botticelli, Andrea del Verrocchio, de broers Pollaiolo, Luca della Robbia, Domenico Ghirlandaio en Michelangelo.
J’had ôok e grôotn invloed ip d’Italioansche politiek. Ounder zyn besteur wast er lange vrede in Firenze, wat da welstand en ountwikkelienge van commerce en cultuur mee brocht.
Je was styf g’interesseerd in dichtkunste. Je makte zelve gedichtn en je schrêef ôok e nieuw poëziegenre ip muziek, woarip dat er gezoungn en gedanst wierd. Zyn eign variant woarn de carnavalsliedern, deur gemaskerde figeurn gezoungn poëzie me muzikoale begeleidienge.
Vrouwn en jounges
[bewerkn | brontekst bewerken]Lorenzo ’s êeste vrouwe was Clarissa Orsini. Z’han drie zeuns en vier dochters:
Achter de dôod van zyn vrouwe hertrouwdeg’t ie me Philippina van Savoye.
’t Pazzi-komplot
[bewerkn | brontekst bewerken]Achter de Pazzi, ôok bankiers in Firenze en rivoaln van de Medici, ountstound er e netwerk van menschn die de macht van Lorenzo en zyn broere wildn vermindern. Da komplot wierd loater ’t Pazzi-komplot genoemd.
De stoker van ’t Pazzi-komplot was Paus Sixtus IV, die de Kerkelikke Stoat wildeg’ uutbreidn. Deur middel van politieke benoemiengn makteg’t ie zyn familie machtig. Die familie bestound uut e reekse neevn, w.o. Guiliano della Rovere (de loatern paus Julius II) en Girolamo Riario.
Ip e zundag in april 1478 wierdn Lorenzo en zyn broere overvolln deur heurmoordenoars binst de messe in de kathedroale van Firenze. Lorenzo gerakte lichtgewound en kost ountsnappn, mo Giuliano bloedde dôod.
Achter Sixtus IV
[bewerkn | brontekst bewerken]Den ipvolger van paus Sixtus IV was paus Innocentius VIII, die Lorenzo’s twidde zeune Giovanni tout kardinoal benoemde.
Loater wierd Giovanni den êestn paus in de familie de’ Medici. Twêe van Lorenzo's zeuns wierdn machtige pausn. Giovanni wierd paus Leo X en zyn g’adopteerde zeune Giulio, de zeune van zyn vermôorde broere, wierd paus Clemens VII.
Lorenzo stierf den 8stn april 1492 in de Villa di Careggi. Je ligt tegoare me zyn broere begroavn in de Medicikapelle in de Basilica San Lorenzo di Firenze. Hunder graftombe is versierd met de Madonna me kind van Michelangelo.
Achter zyn dôod in 1492 wierd ’n ipgevolgd deur zyn oudste zeune Piero, die deur zyn zwak, arrogant en oungedisciplineerd karakter ounbekwoam was vo te regeern.
Je verzetteg’ hem nie genoeg teegn d’invoasië van keunink Karel VIII van Frankryk. De fanatieke dominicoansche monnik Girolamo Savonarola profiteerde van de situoatië. Je liet de Medici verbann, hunder paleis plundern, de kunstwerkn vernietign en ol de volgns hem goddelôze weireldse zoakn verbrandn.
Loater verbeterde de situoatië van de Medici were ounder Piero’s broere Giovanni (Paus Leo X) en surtout ounder Cosimo I de' Medici, den êestn grôothertog van Toscane.
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Lorenzo de' Medici van Wikimedia Commons. |