Busschn van d' ooglandn van Newfoundland
De busschn van d' ooglandn van Newfoundland, geleegn in Kanada, zyn 'n ekostreeke uut d' ekozôone Nearctis vôgnst de Weirld Nateur-Stichtienge (WWF) [1]. D' ippervlakte van d' ekostreeke besloa 1 631 692 êktoarn [2][3]. Ze maakn dêel uut van 't bioom de boreoale busschn of de tajga.
Beschryvienge
[bewerkn | brontekst bewerken]De busschn van die streeke liggn mêesta tusschn 300 en 700 meetrs boovn de zêespêegle [4]. Ze zyn omriengd deur d' ekostreeke Boreoale busschn in ôostlik Kanada. De groend is gekenmerkt deur rechte, ruuwe Palaeozoiesche en Prekambriesche rotsn, in 't algemêen oenbegruujd of mê spleetn [1].
Kliemoat
[bewerkn | brontekst bewerken]De wientrs zyn koed en dr is veele snêew, en de zoomrs zyn fris. De streeke oentvangt joarliksch gemiddeld tusschn 1 000 en 1 400 millimeetrs neerslag [1].
Gemiddelde joarliksche temprateure: 4 °C; Spreidienge van de gemiddelde zoomre temprateure: 11,5 °C toe 12 °C; Spreidienge van de gemiddelde wientre temprateure: -3,5 °C to -4 °C.
| Type | Êeneedn | Jan | Feb | Mar | Apr | Meie | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Dec | Tyd woarneemiengn |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Min Temp | F° | 10.2 | 7.8 | 14.9 | 26.4 | 34.7 | 43.6 | 51.7 | 51.6 | 44.9 | 35.8 | 27.2 | 18.3 | 1991–2009 |
| Gem Temp | F° | 17.1 | 15.4 | 22.4 | 33.8 | 43.4 | 52.9 | 60.3 | 59.7 | 51.9 | 41.6 | 32.4 | 23.3 | 1974–2009 |
| Max Temp | F° | 24.9 | 24.1 | 30.9 | 40.9 | 52.4 | 62.6 | 69.7 | 69 | 60.8 | 48.8 | 38.8 | 30.5 | 1994–2009 |
| Vorst | Doagn | 31 | 28.2 | 31 | 30 | 28.3 | 14.9 | 1.7 | 3.4 | 11 | 27.9 | 30 | 31 | 1901–2009 |
| Nat | Doagn | 24.2 | 17.5 | 15.2 | 12.5 | 13.9 | 13.8 | 13.8 | 13.9 | 17.5 | 19 | 20.4 | 23.7 | 1901–2009 |
| Neerslag | in | 5.3 | 3.6 | 3.3 | 2.7 | 2.9 | 3.6 | 3.8 | 4.1 | 4.2 | 4.9 | 5 | 5 | 1901–2009 |
[5].
Plantn en bêestn
[bewerkn | brontekst bewerken]
De streeke bevat boreoale busschn mê dwergvormn van zwarte sparre (Picea mariana) en boalsm-denne (Abies balsamea), dwerg-kalmia (Kalmia polifolia), en verschillnde sôortn mossn. Verschillnde gemienglde altydgroene en bladverlieznde struukn zyn te vienn in blootgestelde platsn.
De pool-oaze (Lepus arcticus) wordt in die streeke gevoenn. 't Is de zuudlikste grenze van undre leefgebied [4].
Andre sôortn die vôornkommn :
- Kanadeesche ganze (Branta canadensis)
- Ameriekoansche oehoe (Bubo virginianus)
- Bruunkoppige koeveugl (Molothrus ater)
- Snêewschoe-oaze (Lepus americanus)
- Karieboe (Rangifer tarandus)
- Rôo vos (Vulpes vulpes)
- Martre van Newfoundland (Martes americana atrata)
Beschermienge
[bewerkn | brontekst bewerken]De streeke wordt bedreigd deur e toenoame van oetkappery vo werk-oet en vo de pulp- en papier-nyvereid. Ip oogre liggiengn zyn dr mêesta bedreigiengn deur myne-uutboatienge en uutgroavienge van graniet. Andre bedreigiengn zyn teweegegebrocht deur de veele verplatsiengn mê terring-woagns, die in sommigte streekn e ploage zyn [1].
80 toe 90 ten oenderd van de streeke wordt vor oengerept anziene. Grôote gebiedn zyn beschermd. Dedeeze zyn:
- Gros Morne National Park: Bevat ooge liggiengn, is te vienn in 't Westn van Newfoundland, en besloat 1 942 km2 beschermd gebied.
- King George IV Ecological Reserve: Ook in 't Westn geleegn, besloat die streeke 19 km2 beschermd gebied.
- Barachois Pond Provincial Park: Geleegn in zuudwestlik Newfoundland, is da gebied 34,97 km2 grôot [6].
Zied ook noa
[bewerkn | brontekst bewerken]| Boreoale busschn uut 't Nearctis | |
|---|---|
| NA0601 Boreoale bergbusschn van 't Alaska-Schiereiland | Alaska (USA) |
| NA0602 Busschn van 't sentroal Kanadeesch Schild | Kanada |
| NA0603 Boreoale busschn roend de Cook-Golve | Alaska (USA) |
| NA0604 Boreoale busschn van de Koopre-Ôogvlakte | Alaska (USA) |
| NA0605 Boreoale busschn in ôostlik Kanada | Kanada |
| NA0606 Tajga van 't ôostlik Kanadeesch Schild | Kanada |
| NA0607 Vlakte-tajga van Binn-Alaska en Joekon | Kanada/USA |
| NA0608 Busschn van sentroal Kanada | Kanada |
| NA0609 Busschn van 't westlik Kanadeesch Schild | Kanada |
| NA0610 Tajga tusschn de Muskwa-Bergn en 't Grôot Sleevie-Mêer | Kanada |
| NA0611 Busschn van d' ooglandn van Newfoundland | Kanada |
| NA0612 Busschn van 't nôordlik Kanadeesch Schild | Kanada |
| NA0613 Busschn van de nôordlikke Kordieleera | Kanada |
| NA0614 Tajga van de Nôordwestlikke Gebiedn | Kanada |
| NA0615 Woestenyn an de kustn van de schiereilandn Avalon en Burin | Kanada |
| NA0616 Tajga an de zuudlikke Hudson-Boaje | Kanada |
| NA0617 Drooge busschn van 't binneland van Joekon | Kanada |
Eksterne koppliengn
[bewerkn | brontekst bewerken]Verwyziengn
[bewerkn | brontekst bewerken]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (en) Newfoundland Highland forests, Eoearth.org.
- ↑ (en) Newfoundland Highland forests (WWF)
- ↑ (en) Ecoregion : Newfoundland Highland forests, Global Species.
- ↑ 4,0 4,1 (en) NatGeo ecoregion na0611 Newfoundland Highland forests.
- ↑ (en) Climate Data for Latitude 49.25 Longitude -57.75, Global Species.
- ↑ (en) Terrestrial ecoregions of North America: a conservation assessment, Taylor H. Ricketts, p.379