Poperienge
- Dit artikel es geschreevn in 't Poperiengs, en da zou best ozô bluuvn.
Stad Poperienge | |
---|---|
Liggienge binn 't arroundissement Yper in de provinsje West-Vloandern | |
Geografie | |
Gewest | Vloandern |
Provincie | West-Vloandern |
Arroundissement | Yper |
Liggienge | {{{nb}}} NB {{{ol}}} OL |
Coördinoatn | 50°51′NB 2°43′OL |
Ippervlak | 119,33 km² |
Inweuners (Bron: NIS) | |
Inweuners – Vintn – Vrouwn – Bevolkiengsdichtheid |
19.718 (01/01/2018) 49,77% 50,23% 165,24 inw./km² |
Leeftydsipbouw 0–17 joar 18–64 joar 65 joar en ouder |
(01/01/2013) 21,06% 59,67% 19,27% |
Buutnlanders | 2,77% (01/01/2018) |
Weirklôoseidsgroad | 3,78% (01/10/2018) |
Polletiek | |
Burgemêester | Christof Dejaeger (CD&V) |
Coaliesje | CD&V, Samen |
Zetels CD&V Open VLD Samen Vlaams Belang Groen N-VA |
25 (2019-'24) 12 7 3 1 1 1 |
Dêelgemêentn me postcode | |
Postcode | Dêelgemêente |
8970 8970 8972 8972 8972 8978 |
Poperienge Rinnegelst Krombeke Proovn Roesbrugge-Oarienge Woatou |
And're info | |
Zonenummer | 057 |
Poliesjezone | {{{polz}}} |
Webadres | www.poperinge.be |
Poperienge (officieel Nederlands: Poperinge) is e Belgische steej in West-Vloandern. 't Weun doar om en by de 20.000 menschen. Poperienge legt in de Westouk tegen de Schreve. 't Is ekend voe zyn ommel, een ingrediënt voe bier.
Geschiedenisse
[bewerkn | brontekst bewerken]- De noame Poperienge komt messchiens van: Pupurn+inga+heim. 't Uus van menêre Pupurn, e Frank uut de joarn 430.
- Round 666 zou Poperienge wegegeevn zyn an een abdy die nu in Sint-Omer legt. Da klôoster goa joarenlank vele invloed en op 'n stad (tout an de Fransche Revoluusje zelfs). Doadeure kom et ouk da Poperienge nôois ni afankelik wos van de Groavn van Vloandern. Dat adde zyn vôor- en nadêeln.
- In 1147 gaf Diederik van den Elzas Poperienge neur êeste keure. Die keure wos in 1187 nog e ki bevestigd deur Graaf Filips van den Elzas die ouk toestemmienge gaf om mart t'oudn in Poperienge (de Vrydagmart die nu nog ossan bestoat).
- Poperienge e nôois goed overêenekomn mi Yper. De rivaliteit wos dikkers ni te doen. Yper koste ni verdroagn da Poperienge ouk loakenindustrie ad. In de joarn 1341 viel Yper zelfs Poperienge an, en nam ze krygsgevangn mei. Poperienge muchte vogens e verdrag gin loakn moakn, en doarom moestn ze ouk na 't tribunoal van de Groaf van Vloanderen (1372). De 2 partiejn blêevn palavern. Uut die tyd stamt ouk de bynoame van de Poperienknoars: Keikop.
- In 't middn van 'n 16sn êeuw gounk 't minder goed. De loaknindustrie zat op zyn gat en d'r wos vele armoe. Dat wos êen van de reedns woarom da 't calvinisme zuk e succes adde in 't streke. Êen van d'oogtepuntn van 'n Beeldnstorm wos in Poperienge.
- In 1678 kwam Poperienge by Vrankryk ounger Lodewyk XIV.
- In 1713 kwam Poperienge by Ôostnryk, deur 't Verdrag van Utrecht.
- Op 25 april 1794 kwam Poperienge were by Vrankryk voor e goe 20 joar.
- In 'n Êestn Weireldôorlog blêef de stad vry; ze wos dus ni hêle kapot emakt lik Yper. Poperienge zag mêer of in 'n Twiddn Weireldôorlog.
Beziensweirdigheedn & attraksjes
[bewerkn | brontekst bewerken]- Kykt noa Bouwkundig erfgoed in Poperienge
- Talbot House: een opvangcentrum voe d'Iengelse soldoatn in '14 - '18, woa da ze e bitje kusn rustn vôorn da ze were na 't front moestn.
- Kom je mi je vèlo, ton ku je de Hoppelandroute (43 km) e ki probeern. Ze legt in 't nôordwesn va Poperienge, tegen de Schreve.
- Ommegank: de joarlikse procesje ('n êestn zundag va juli) ter erinnering an 't miroakel van e dôodgebôorn kiendje da were levend kwam in zyn graf.
- Drie kerkn: Sinte-Beirtns (loat-gotisch), Oeze-Vrouwn (gotisch), e Sint-Jan (gotisch).
- Hopmuseum: je lêert er olles over ommel en 'n plok.
- Hoppefêestn: vullebak fêestn, mit e grôotn stoet; olles stoat in 't têekn van 'n ommel vaneigens.
Bekende Poperienknoars
[bewerkn | brontekst bewerken]- Geike Arnaert (1979), zangeresse
- Lanceloot Blondeel (1498-1561), kunstenoare
- Leonard Lodewijk De Bo (1826-1885), schryver van standaardwerkn vo 't West-Vlams. Ni in Poperienge ebôorn, moa d'r wel lange ewund.
- Lucien Deschodt, oud-burgemêester en volksvertegenwôordiger voe de CVP.
- Dirk Frimout (1941), 'n êestn Belg in de ruumte.
- Mêester Ghybe, fictivve figeure uut de folklore.
- Lodewyk Maekeblyde (1564-1630), e poater-jezuït.
- Anne Provoost, schryfster.
- Henri d'Udekem d'Acoz (27 november 1933), oud-burgemêester en nonkel va prinsesse Mathilde.
- Roger Lambert, 'n paster va de onze lieve vrouwe kerke.
Poperiengs
[bewerkn | brontekst bewerken]De toengvol van Poperienge trekt styf goed op 'n dien van Yper e Veurne, e komt van ol de West-Vlamsche dialectn messchiens nog 't mêest overêen met 't Vlemsch in Frans-Vloandern. E poar kenmerkn van 't Poperiengs:
- 't Vôorvoegsel van de verleedn dêelwôordn is e en ni ge
- Vôorbeeld: En et dat nie ezeid.
- In 't Poperienks moakn ze dikkers 't mêervoud van wôordn mi 1 lettergrepe deur d'r een -s an te plakkn:
- Vôorbeeld: Wyder eetn friets.
- Vôorbeeld: De tands van de kats zyn scherp.
- E typies woordje bie de Poperingnaars is enni? Meestol komt dat op 't einde van de zinne, voe bevestiginge te vroagn van de tegenparty lik:
- Vôorbeeld: Ken dat toch èzeid, enni?
- Vôorbeeld: Dat zin oglyk toeren, enni?
- Vôorbeeld: Dat wist je nie, enni?
- Nog e typies stopwôordje by Poperienknoars is "bing". 't Kut ouk ecombineerd zyn mi anger stopwôordjes.
- Vôorbeeld: 't Is oglyk etwot te zeggn enni, bing.
Streekproductn
[bewerkn | brontekst bewerken]- Hommelbier
- Ennepot: enne, koof en keun in gelatinesaus. Om koud op t'eetn. Ze moakn da surtout in de weke da 't kerremesse is in Poperienge (vlakby, in 't nôorden van Vrankryk, bestoat er e varioasje op da ze Potjevleesch noemn).
- Mazarinetoartn: tartje in warme sause mi butter en kanêel.
- Ommel- of Hoppescheutn: de jounge lootn of scheutn van de hoppeplante; styf ewild deur de sjieke restorangs.
Varia
[bewerkn | brontekst bewerken]- Poperienge is vernoemd in The Canterbury Tales, e weireldberoemd, Iengels werk van Geoffrey Chaucer uut 'n 14sn êeuw. In 't ounderdêel Chaucer's Tale of Sir Topas kuj de vogende passage leezn:
- Yborn he was in fer contree, In Flaundres, al biyonde the see, At Poperyng in the place;
- (vertoald) E wos ebôorn in e plekke in e ver land, In de Vloanders over de zêe, Poperienge wos de noame;
- In Poperienge bestoat er e relatif grôotn metal-aanang. In 1984 en 1985 was t'r Poperinge Heavy Sound, e festival da 't niveau van Graspop ad. In 1985 en ze d'rmei estopt omdan d'r e poar Duutschers, die te vele edrounkn addn, 't kerkof en begun upgroavn. Metallica et nunder êeste Belgische optreedn in de Maecke Blyde espeeld op 12 februoari 1984. Ouk vo Slayer wos Poperienge nunder êeste Europeesche optreedn. AC/DC et in 1977 nog opetreedn in Hotel Belfort.
Kernn
[bewerkn | brontekst bewerken]Buutn 't steej zevve, leggn der in de gemêente nog de dêelgemêentn Krombeke, Proovn, Rinnegelst, Roesbrugge-Oarienge en Woatou. Abêle en Sient-Jan-ter-Biezn zyn ouk twêe dorptjes op 't groundgebied va Poperienge, moa 't zyn gin dêelgemêentn.
# | Noame | Ippervlakte | Bevolkienge (1999) |
---|---|---|---|
I | Poperienge | 47,61 | 12.644 |
II | Krombeke | 8,54 | 711 |
III | Proovn | 13,10 | 1.394 |
IV | Rinnegelst | 15,20 | 1.405 |
V (VII) (VIII) |
Roesbrugge-Oarienge - Roesbrugge - Oarienge |
11,60 |
1.105 |
VI (IX) (X) |
Woatou - Sient-Jan-ter-Biezn - Abêle |
23,28 |
1.940 |
De gemêente Poperienge grenst an e masse landelikke dorptjes, en deur ze lange landsgrenze (de Schreve) ouk a verschillige Fransche gemêentn:
|
Zustersteedn
[bewerkn | brontekst bewerken]- Zatec in Tsjechie, sedert 1964
- Wolnzach in Duutsland, sedert 1965
- Hythe in Iengeland, sedert 1980
- Rixensart in Belgie, sedert 1990
Externe koppelienge
[bewerkn | brontekst bewerken]Mêer ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien ip Poperienge ip Wikimedia Commons. |
Anzegem | Ardôoie | Beirnem | Blanknberge | Brèinienge | Brugge | D'n Oane | Damme | De Panne | Deirlyk | Dentergem | Diksmude | Euvelland | Gistel | Ichtegem | Iengelmunstr | Jabbeke | Knokke-Heist | Koksyde | Kookloare | Kortemark | Kortryk | Kuurne | Langemark-Poelkapelle | Legem | Lendlee | Lichtervelde | Lo-Rênienge | Mêenn | Mêesn | Middelkerke | Môoslee | Mullebeke | Nieuwpôort | Oalveringem | Oarelbeke | Oavelgem | Oedeburg | Oetulst | Ooglee | Ôostkamp | Ôostrôzebeke | Ostende | Pittem | Poperienge | Roeseloare | Ruuslee | Spiere-Elkyng | Stoan | Tielt | Toeroet | Veurne | Vletern | Wervik | Wevelgem | Wielsbeke | Wiengne | Woaregem | Yper | Yzegem | Zillegem | Zunnebeke | Zuunkerke | Zwevegem | |
België | Provinsjes |